İsveç’te 25 yıl boyunca yürütülen geniş kapsamlı bir bilimsel çalışma, her gün düzenli olarak yağlı peynir tüketmenin demans riskini anlamlı ölçüde düşürebileceğini gösterdi. Bulgular, “yağlı gıdalar zararlıdır” algısını sorgulatırken, beyin sağlığına dair beslenme tartışmalarını da yeniden alevlendirdi.
İsveç’te Lund Üniversitesi tarafından yürütülen ve 27 binden fazla yetişkinin yaklaşık 25 yıl boyunca takip edildiği araştırma, günlük 50 gramdan fazla yüksek yağlı peynir tüketen bireylerde demans riskinin yüzde 13 oranında daha düşük olduğunu ortaya koydu. Çalışmada özellikle bri, gouda, cheddar ve mozzarella gibi yüzde 20’nin üzerinde yağ içeren peynirlerin bu koruyucu etkiyle ilişkilendirildiği vurgulandı.
Araştırmanın dikkat çekici yönlerinden biri, aynı etkinin düşük yağlı peynirlerde, süt ya da yoğurt gibi diğer süt ürünlerinde gözlenmemesi oldu. Bu durum, yüksek yağlı peynirlerin içerdiği özel yağ asitleri ve biyolojik bileşenlerin beyin fonksiyonları üzerinde özgün bir rol oynayabileceği ihtimalini gündeme getirdi.
Uzmanlar, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen ve 2050 yılına kadar vaka sayısının üç katına çıkması beklenen demansa karşı henüz kesin bir tedavinin bulunmadığını hatırlatıyor. Bu nedenle beslenme alışkanlıklarının, hastalığa karşı koruyucu bir strateji olarak önem kazandığına dikkat çekiliyor.
Bununla birlikte bilim insanları, tek bir gıdanın “mucize çözüm” olarak görülmemesi gerektiği konusunda da uyarıyor. Uzun yıllara yayılan bu tür çalışmalarda katılımcıların yaşam tarzlarının zaman içinde değişebileceği belirtilirken, peynir tüketimi ile beyin sağlığı arasındaki ilişkinin kesin mekanizmasının anlaşılması için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu vurgulanıyor.
