Bilim dünyasının Alzheimer hakkındaki temel kabullerinden biri sarsıldı. ABD ve Almanya’dan araştırmacılar, hastalığın yalnızca beynin içindeki nöronlarda değil, beyni çevreleyen damarlar ve bağışıklık hücrelerinde başlayabileceğini ortaya koydu. Bu çığır açıcı bulgu, Alzheimer’a karşı tedavi ve önleme stratejilerinde tamamen yeni bir kapı aralayabilir.

Geleneksel araştırmalar, hastalığın beynin derinliklerindeki protein birikintilerine odaklanırken, Gladstone Nörolojik Hastalık Enstitüsü’nden Andrew Yang ve ekibi, genetik risk faktörlerinin beyin sınırındaki hücrelerle ilişkili olduğunu kanıtladı. MultiVINE-seq adlı yeni genetik analiz yöntemiyle, ölen 30 kişinin beyin damarları ve bağışıklık hücreleri incelendi. Sonuçlar, Alzheimer’la bağlantılı genetik varyantların büyük kısmının, beyne erişimi kontrol eden endotel hücrelerinde ve bağışıklık sistemi T hücrelerinde yoğunlaştığını gösterdi.

Uzmanlar, bu varyantların iltihaplı bağışıklık hücreleri aracılığıyla hastalığı tetikleyebileceğini ya da hızlandırabileceğini belirtiyor. Sinirbilimci Madigan Reid, “Bu genlerin risk oluşturduğunu biliyorduk, ancak beyin bariyerindeki rollerini ilk kez bu kadar net gördük” dedi.

Yeni bulgular, Alzheimer’ın yalnızca içsel bir süreç olmadığını, dışarıdan gelen biyolojik tehditlerle de bağlantılı olabileceğini ortaya koyuyor. Araştırmacılara göre bu, hem daha ulaşılabilir ilaç hedeflerinin belirlenmesi hem de yaşam tarzı müdahalelerinin geliştirilmesi için kritik bir dönüm noktası.

Elde edilen veriler, Alzheimer’ın önlenmesinde beynin sınırlarını oluşturan damar ve bağışıklık hücrelerinin korunmasına odaklanan yeni bir tedavi haritası sunuyor.