Şarbon Nedir?
Şarbon, Bacillus Anthracis adı verilen bakterinin sebep olduğu bir hastalık türüdür. Genellikle nadir olarak görülse de oldukça ciddi bir hastalıktır. Bu bakterinin neden olduğu hastalık genellikle hayvanları etkilemektedir. Ancak, bu hastalığı taşıyan hayvanlarla direkt ya da dolaylı temas yoluyla insanlara da bulaşabilmektedir.
Şarbonun, insandan insana bulaştığı yönünde elde edilen net bir veri yoktur. Bu hastalığa neden olan bakteri, genellikle derideki açık yara üzerinden vücuda giriş yapmaktadır. Ayrıca enfekte olmuş hayvanın etini yemek veya bakterinin sporlarının solunum yoluyla vücuda alınması da hastalığa neden olabilmektedir.

Şarbon, genel olarak Karayipler’de, Sahra altı Afrika’da, Orta ve Güney Amerika’da, Orta ve Güneybatı Asya’da, Doğu ve Güney Avrupa’da görülmektedir. İnsanlarda görülmesinin nedeni de genel olarak, enfekte hayvanlara temas ya da hasta hayvanın etinin iyi pişirilmeden tüketilmesidir.
Şarbonun Semptomları Nelerdir?
Şarbonun semptomları, kişinin enfekte olma durumuna göre değişmektedir. Genellikle hastalığın belirtileri, şarbonun türüne göre değişmektedir ve kişide bakteriye maruz kaldıktan sonraki 6 gün içerisinde ortaya çıkar. Solunum yolu ile enfekte olunmuşsa, semptomların gözlemlenmesi 6 haftadan uzun sürebilmektedir. Şarbon türleri ve belirtilerini 3 ana grupta incelemk mümkündür:
- Kutanöz Şarbon: Bakteri ciltteki açık yara yoluyla vücuda girer. En yaygın görülen türdür. Diğer türlere göre daha hafif seyreder. Belirtileri ise şu şekildedir: Enfekte olan bölge küçük bir yaraya benzerken zaman içerisinde kabararak kaşıntılı bir yumruya dönüşür. Merkezinde siyah bir nokta görülebilir. Bununla birlikte kişilerde, boğazda ve o çevredeki lenf bezlerinde şişme, ateş, baş ağrısı gibi durumlar da olabilir.
- Gastrointestinal Şarbon: Hasta olan hayvanın etinin, genellikle yeterince pişirilmeden tüketilmesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Kişinin bütün gastrointestinal sistemini etkileyebilir. Başlıca belirtiler, kusma ve mide bulantısıdır. Bununla beraber, ateş, baş ve boğaz ağrısı, boyunda şişme, karın ağrısı görülebilir. Hastalığı ilerleyen safhalarında kanlı ve şiddetli ishal görülmektedir.
- Solunan Şarbon: Kişinin, hastalığa neden olan bakterinin sporlarını soluması sonucu ortaya çıkar. En ciddi ve ölümcül türü bu türdür. İlk olaraki boğaz ağrısı, ateş, kas ağrıları gibi belirtiler vermektedir. Sonrasında ağrılı yutkunma, göğüs ağrısı, kan tükürme, menenjit, nefes almada zorlanma gibi durumlar gözlenir. Son aşamada ise şok hali olmaktadır.
