Yeni bir bilimsel araştırma, yalnızca hasta birini görmenin bile bağışıklık sistemini harekete geçirebileceğini ortaya koydu. Sanal gerçeklik gözlüğüyle yapılan deneylerde, hastalık belirtileri taşıyan yüzlere maruz kalan bireylerin bedenlerinin, gerçek bir enfeksiyonla karşılaşmış gibi savunma mekanizmasını devreye soktuğu belirlendi. Vücut, olası bir tehdide temas etmeden bile hazırlığa başlıyor.
Hastalık Belirtisi Gören Vücut Savunmaya Geçiyor
Nature Neuroscience dergisinde yayımlanan çalışmada, 248 sağlıklı gönüllüye sanal gerçeklik gözlüğü takılarak, önce nötr ifadeler taşıyan yüzler gösterildi. Ardından aynı yüzlerin, cilt döküntüsü gibi viral hastalık izleriyle yeniden sunulduğu bir senaryo uygulandı. Bazı durumlarda bu yüzlere korku ifadeleri de eklendi.
Tehdit Algısı Uzakta Başlıyor
Katılımcılardan yüzlerine hafif bir dokunuş sonrası mümkün olan en kısa sürede düğmeye basmaları istendi. Bulgular, hasta görünen yüzlerin daha uzaktayken bile tehdit algısı oluşturduğunu ve bu durumun katılımcıların tepki süresini hızlandırdığını gösterdi.
Beyin İlk Sinyali Erken Veriyor
EEG ve fMRI gibi ileri düzey beyin görüntüleme yöntemleriyle yapılan ölçümler, tehdit algısının sinirsel düzeyde de doğrulandığını ortaya koydu. Beyindeki tehlike algılayan bölgeler, hasta yüzlere karşı çok daha erken aktive oldu. Üstelik bu uyarı, vücudun hormonal denge merkezi olan hipotalamusla da güçlü bir sinyal bağlantısı kurdu.
Kan Değerleri de Değişti
Araştırma yalnızca beyin tepkileriyle sınırlı kalmadı. Katılımcılardan alınan kan örneklerinde de dikkat çekici değişiklikler tespit edildi. Enfeksiyonlara karşı ilk savunma hattını oluşturan doğal lenfoid hücrelerin (ILC), hasta yüzleri görmenin ardından aktifleştiği gözlemlendi. Aynı hücreler daha önce grip aşısı yapılan bireylerde de benzer biçimde harekete geçiyordu.
Görüntüyle Bile Vücut Savunmaya Geçiyor
Hamburg Üniversitesi’nden Dr. Esther Diekhof, bu bulguların önceki araştırmalarla tutarlı olduğunu belirterek, “Bu çalışma, bağışıklık sisteminin yalnızca fiziksel temasla değil, potansiyel bir tehdit algısıyla bile hazırlık yapabileceğini ortaya koyuyor,” dedi.
Ancak University College London’dan Prof. Benedict Seddon, bu erken uyarının gerçek enfeksiyonlara karşı koruyucu olup olmadığının henüz belirsiz olduğunu vurguladı. “SARS-CoV gibi bir virüse maruz kalındığında, bağışıklık sisteminin aktif tepki vermesi birkaç günü bulabiliyor. Görsel algıyla tetiklenen bu kısa süreli alarmın uzun vadeli bağışıklığa katkısı olup olmadığı henüz net değil,” dedi.
