Zeytinyağının Faydaları

Zeytinyağının faydaları saymakla bitmez

Sızma zeytinyağının faydalarına bakacak olursak, kanser riskinizi azaltmak da dahil olmak üzere sağlığınız için sayısız faydaya sahiptir. Akdeniz ülkelerinde yapılan araştırmalar, kısmen zeytinyağının antioksidanları ve daha düşük oksidatif hasar nedeniyle nüfusun kansere daha az eğilimli olduğunu göstermiştir. Aslında, zeytinyağı kilo vermenize bile yardımcı olabilir, bu da genel vücut ağırlığınızı azaltmanıza yardımcı olabilir.

Zeytinyağında bulunan polifenoller kalp hastalığına karşı koruma sağlayabilir

Araştırmalar, zeytinyağında bulunan polifenollerin kalp hastalığına karşı korunmaya yardımcı olabileceğini gösteriyor. Bu bileşikler kan damarı fonksiyonunu iyileştirir. Kalp hastalığının erken bir belirteci olan “akış aracılı genişlemeyi” azaltırlar. Kan basıncını normal tutmak için kan damarlarının genişleyebilmesi gerekir. Hipertansiyonu olan kişilerde yapılan müdahale çalışmalarında zeytinyağının kan basıncını düşürdüğü gösterilmiştir.

Polifenoller, birçok bitkisel gıdada doğal olarak bulunan bileşiklerdir. Bazıları antioksidan olarak işlev görür ve vücuttaki hücrelere zarar veren serbest radikallerle savaşmaya yardımcı olur. Serbest radikaller, kalp hastalığı ve kanser dahil olmak üzere çeşitli koşullarla ilişkilendirilmiştir. Polifenoller açısından zengin gıdaları tüketmek kalp hastalığı, kanser ve bilişsel gerileme riskini azaltabilir. Zeytinyağı yaklaşık 30 farklı fenolik bileşik içerir.

Polifenollerin ayrıca kan basıncını iyileştirdiği düşünülmektedir. Enflamasyonu ve oksidatif stresi azaltırlar, NO’nun endotelyal sentezini arttırırlar ve renin-anjiyotensin sistemi ile ilgili genlerin ekspresyonunu düzenlerler. Sonuç olarak, zeytinyağı kardiyovasküler hastalıklarla savaşmak için güçlü bir araç olabilir.

Zeytinyağında bulunan polifenoller ayrıca belirli kanser türlerini de önleyebilir. Çalışmalar, polifenollerin kanser hücrelerinin büyümesini engellediğini ve bazı kanser türlerinin önlenmesine yardımcı olduğunu göstermiştir. Bu bileşikler ayrıca antioksidan görevi görerek iltihabı ve hücresel çoğalmayı azaltır. Ek olarak, polifenoller mikrobiyal enfeksiyona karşı koruma sağlar. Bu, Akdeniz bölgesinde yaşayan insanların dünyanın diğer bölgelerinde yaşayanlara göre daha düşük kanser oranlarına sahip olmasının nedenlerinden biri olabilir.

Zeytinyağı genellikle kalp için sağlıklı bir yağ olarak kabul edilir, ancak diyetinize daha fazla zeytinyağı eklemeden önce personel sağlık doktorunuza veya diyetisyeninize danışmalısınız. Genellikle güvenlidir, ancak tıbbi bir durumunuz varsa veya günlük reçeteli ilaçlar alıyorsanız bir diyetisyene danışın.

Kanser

Son zamanlarda yapılan araştırmalar, zeytinyağının çeşitli kanser türlerinin tedavisinde yardımcı olabileceğini göstermiştir. Lif ve zeytinyağı açısından zengin bir diyet tüketmek, kolon kanseri riskinin azalmasıyla bağlantılıdır. Bu gıdalar, kanser hücresi proliferasyonunu engelleyen ve lizozomal membranın geçirgenliğini indükleyen oleocanthal adı verilen bir besin içerir.

Zeytinyağı, gen ekspresyonunu, lipid peroksidasyonunu ve oksidatif DNA hasarını etkileyerek kanser üzerinde terapötik etkilere sahiptir. Gen ekspresyonu ve transkripsiyon faktörü aktivitesindeki bu değişiklikler, değişmiş metabolizma, anjiyogenez ve değişmiş bağışıklık fonksiyonuna yol açabilir. Ayrıca zeytinyağının kalp hastalığı ve kanser riskini azalttığı gösterilmiştir.

Rutgers Üniversitesi’nden araştırmacılar, yağda oleocanthal olarak bilinen bir bileşik üzerinde çalışarak zeytinyağının kanser üzerindeki etkilerini incelediler. Bu bileşiğin normal hücrelere zarar vermeden kanser hücrelerini öldürdüğü biliniyor, ancak bilim adamları hala tam olarak hangi mekanizma ile çalıştığını belirlemeye çalışıyorlar.

45 çalışmanın yakın tarihli bir meta-analizi, zeytinyağı tüketiminin çeşitli kanser türlerinin riskini azaltabileceğini bildirdi. Daha fazla zeytinyağı tüketen kadınların kolon, yumurtalık ve meme kanseri geliştirme olasılığı en az tüketenlere göre %31 daha azdı. Bu bulgular, uyum derecesi, çalışma kalitesi ve çalışma tasarımı için ayar yapıldıktan sonra bile tutarlıydı.

Bu çalışmalarda bazı önemli sınırlamalar vardır. Birincisi, küçüktüler ve Akdeniz popülasyonlarına odaklandılar ve Amerika Birleşik Devletleri’nde yürütülen çalışmalarda eksiklerdi. Ayrıca, çoğu çalışma Akdeniz popülasyonlarında zeytinyağı tüketimine odaklanmıştır. Zeytinyağının zeytinyağı bileşeni bu popülasyonlar için çok önemlidir ve tüketimi sağlıklarını iyileştirebilir. Ayrıca zeytinyağının yaygın olarak tüketilmediği diğer ülkelerde de çalışmalar yapılmalıdır.

Ateroskleroz

Zeytinyağının ateroskleroz riskini azaltmak da dahil olmak üzere çeşitli sağlık yararları vardır. Bir çalışmada, sızma zeytinyağı tüketiminin diğer yağlardan daha koruyucu olduğu bulundu. Bu, zeytinyağının kardiyovasküler hastalıkların birincil önlenmesinde diğer doymuş yağ formlarına değerli bir alternatif olabileceğini düşündürmektedir. Ancak zeytinyağının kesin faydalarını ve sağlıklı bir dozun ne kadar olduğunu değerlendirmek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

Zeytinyağı tüketimi, Akdeniz dışındaki popülasyonlarda KVH ve felç riskinin azalmasıyla ilişkilendirilmiştir. Bu koruyucu etki, iki büyük ABD kohortunda gözlemlenmiştir. Diğer çalışmalar, zeytinyağı tüketiminin KKH, felç ve diğer kardiyovasküler hastalık riskini de azaltabileceğini göstermiştir.

Araştırmacılar, zeytinyağı tüketiminin ateroskleroz üzerindeki etkilerini belirlemek için EUROLIVE çalışmasını gerçekleştirdi. Araştırmacılar, çalışmaya katılanların HDL-kolesterol düzeylerini artırdığını ve oksitlenmiş ve indirgenmiş glutatyon oranlarının daha düşük olduğunu buldular. Araştırmacılar ayrıca F2-izoprostanlar, indüklenmemiş konjuge dienler ve hidroksi yağ asitleri dahil olmak üzere oksidatif hasar biyobelirteçlerinde önemli bir düşüş kaydettiler. Ayrıca, zeytinyağındaki HDL kolesterol ile fenolik içerik arasında doğrusal bir ilişki bulmuşlardır.

Zeytinyağında bulunan polifenol içeriğinin ateroskleroz riskini azaltmada önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Bunun nedeni, yağdaki polifenollerin HDL seviyelerini arttırmasıdır. Bu, zeytinyağının yüksek kolesterol seviyelerinden endişe duyan insanlar için iyi bir seçim olduğu anlamına gelir. Ayrıca arter endotelinin işlevini iyileştirir ve kan damarlarının gevşemesi için sinyal veren nitrik oksit salınımını artırır. Bu aynı zamanda aterosklerozu önlemeye yardımcı olabilecek kan basıncını düşürür.

Zeytinyağı, anti-inflamatuar etkilere sahiptir ve kandaki LDL seviyelerini düşürür. Ayrıca aterosklerozun erken evrelerinde olan hastalarda endotel fonksiyonunu iyileştirir. Ayrıca, inflamasyonun bir belirteci olan kandaki sICAM seviyesini düşürür.

Felç

Zeytinyağı, yaşlılarda felç riskinin azalmasıyla ilişkilendirilmiştir. Bir araştırmaya göre, zeytinyağı açısından zengin bir diyet, felç riskini üçte birinden fazla azalttı. Ayrıca, çok miktarda zeytinyağı tüketen kişilerde %41 daha az risk vardı. Ayrıca zeytinyağının kardiyovasküler hastalık riskini de azalttığı bilinmektedir.

Zeytinyağı, kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olan tekli doymamış yağlar içerir. Ayrıca kan basıncını düşürerek felç riskini azaltırlar. Vücut ağırlığı, diyet, fiziksel aktivite ve gelir gibi diğer faktörler hala rol oynuyor olsa da, zeytinyağı felçten koruyucu bir etki sunabilir.

EPIC-İspanya çalışması, zeytinyağı tüketimi ile CVD arasındaki ilişkiyi araştırdı. Araştırmacılar 22 yıl boyunca 1300 KKH ​​vakasını ve 938 inmeyi analiz ettiler. Zeytinyağı tüketimi ile felç riski arasındaki ilişki, sızma zeytinyağında yaygın zeytinyağına göre daha güçlüydü.

Zeytinyağı, daha düşük felç ve kardiyovasküler hastalıktan ölüm riski ile ilişkilendirilen Akdeniz diyetinin bir parçasıdır. Ayrıca kalp sağlığına katkıda bulunan anti-inflamatuar ve antioksidan özelliklere sahiptir. Diğer çalışmalar, daha yüksek zeytinyağı tüketimini daha düşük inme, kanser ve bunama riski ile ilişkilendirmiştir.

Araştırmacılar, sızma zeytinyağındaki polifenollerin varlığının kandaki kötü kolesterol seviyelerini azalttığını bulmuşlardır. Yüksek kolesterol, felç için önde gelen risk faktörlerinden biridir. Zeytinyağı, anti-inflamatuar ve anti-anjiyojenik etkileri olan güçlü antioksidanlar olan polifenoller açısından zengindir.

Zeytinyağı ayrıca Alzheimer hastalığı ve yaşa bağlı bunama riskini de azaltır. Araştırmacılar, sızma zeytinyağındaki fenolik bileşiklerin, beyin dejenerasyonuna neden olan bileşikleri temizlemeye yardımcı olduğunu buldu. Bir çalışmada, araştırmacılar, zeytinyağıyla zenginleştirilmiş bir Akdeniz diyetinin, çalışma deneklerinde daha az bilişsel düşüşe yol açtığını buldular. Bu bulguları doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmasına rağmen, Alzheimer hastalığına yakalanma riskini azaltmak için umut verici bir yol gibi görünüyor.

Alzheimer

Yeni araştırmalar, zeytinyağının Alzheimer hastalığının ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Enflamasyonu azaltabilen oleik asit içerir. Ayrıca, beynin hastalığın neden olduğu hasarlardan korunmasına yardımcı olabilecek antioksidanlar içerir. Ancak, tüm zeytinyağları eşit yaratılmamıştır. En az işlenmiş, en fazla antioksidan ve diğer faydalı bileşikleri koruyan sızma zeytinyağını aramalısınız.

Araştırmacılar, zeytinyağının yaşlı insanlarda Alzheimer hastalığı riskini azaltabileceğini öne süren birkaç deneme yaptılar. Bu çalışmaların bir kısmı farelere odaklanıyor, ancak diğer çalışmalar insanlar üzerinde yapılıyor. Böyle bir çalışma olan MICOIL denemesi, sızma zeytinyağının hafif bilişsel bozukluğu olan insanlar üzerindeki etkilerini test etti. Bu aşama, daha ciddi Alzheimer semptomlarının habercisidir. Araştırmacılar şu anda hastalığın bu aşamasına katkıda bulunan faktörleri belirlemeye çalışıyorlar.

Çalışmanın yazarları, sızma zeytinyağının plak oluşumunu azaltmaya yardımcı olduğunu keşfetti. Ek olarak, nörofibriler yumaklara katkıda bulunduğuna inanılan fosforile tau’nun büyümesini engeller. Alzheimer hastalığına katkıda bulunduğu bilinen bu düğümlerin sinir hücrelerine zarar verdiği düşünülüyor.

İsveç’teki Karolinska Enstitüsü’nde epidemiyolog Susanna C. Larsson tarafından yürütülen bir çalışmada zeytinyağı tüketimi, hastalık riskinin azalmasıyla ilişkilendirildi. Araştırmacılar, en çok zeytinyağı yiyen bireylerin, en az yiyenlere göre nörodejeneratif hastalıklar için daha düşük risk altında olduğunu buldular. Ancak zeytinyağının tam koruyucu etkisini belirlemek için daha ileri çalışmalara ihtiyaç vardır.

Zeytinyağı, Alzheimer hastalığının ilerlemesini önlediğine veya yavaşlattığına inanılan fenolik bileşiklerin harika bir kaynağıdır. Bu bileşikler, zeytinyağının birçok faydalı etkisinden sorumludur. Bu bileşikler arasında oleocanthal, ligstroside ve oleuropein bulunur. Bunlardan oleocanthal en çok araştırmayı aldı ve umut verici sonuçlar verdi. Alzheimer hastalığının ilerlemesini yavaşlatabilen amiloid-beta ve nörofibriler yumakların temizlenmesinde de rol oynar.