Narsistik Kişilik Bozukluğu Nedir? Tedavisi Var Mıdır?
Narsistik kişilik bozukluğu, kişinin kendine güven duygusunun aşırı derecede yüksek ve diğer insanların değerinin düşük olduğu bir durumdur. Bu kişilik bozukluğu ile birlikte insanlar genellikle bencil, manipülatif ve diğer insanların duygularına ve ihtiyaçlarına saygısızdırlar. Bu bozukluk genellikle terapilerle tedavi edilir ve insanların diğer insanlar ve kendileri hakkında daha düzgün bir görüş oluşmasına yardımcı olur.
Narsistik Kişilik Bozukluğu Neden Olur?
Nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, birçok faktörün rol oynayabileceği düşünülmektedir. Bunlar arasında:
- Genetik: Belirli genetik yapılar narsistik kişilik bozukluğu riskini artırabilir.
- Çocukluk deneyimleri: Çocuklukta çok fazla övgü almak, aşırı şımartılmak veya abartılı bir şekilde eleştirilmek gibi deneyimler narsistik kişilik bozukluğu gelişmesine neden olabilir.
- Aile yapısı: Narsistik kişilik bozukluğu olan ebeveynler veya diğer aile üyeleri, çocuğun bu bozukluk gelişmesine neden olabilir.
- Sosyal ortam: Sosyal ortam, narsistik davranışları teşvik edebilir veya cesaretlendirebilir.
Ancak, bu faktörlerin her biri tek başına narsistik kişilik bozukluğunun oluşmasına neden olmayabilir ve diğer faktörlerle birlikte etkileşim göstermeleri gerekmektedir.
Belirtileri Nelerdir?
Peki belirtileri nelerdir? Bu kişilik bozukluğuna sahip hastalar şunları yaparlar:
- Kendine aşırı önem vermek: Kendilerini özel ve öncelikli görürler ve diğer insanlardan üstün olduklarını düşünürler.
- Başkalarını küçümsemek: Başkalarını değersiz veya yetersiz görürler ve onların düşünce ve hislerine saygı göstermezler.
- Manipülasyon: Başkalarını kullanmak ve kendileri için istediklerini elde etmek için manipülasyon yapabilirler.
- Bencil davranışlar: Kendi ihtiyaçları ve istekleri diğer insanların ihtiyaçlarından daha önceliklidir.
- Duygusal uyumsuzluk: Başkalarının duygusal durumlarına ve ihtiyaçlarına ilgisizdirler ve diğer insanların duygusal reaksiyonlarını anlamakta zorluk çekerler.
- Falsetli görünüm: Başkalarının kendilerini beğenmelerini veya onları özel ve öncelikli görmelerini isterler ve bu amaçla birçok yalan söyleyebilirler.
- İlişkilerde zorluklar: Başkaları ile uzun vadeli, derin ve iyi ilişkiler kurmakta zorluk çekebilirler.
Bu belirtiler narsistik kişilik bozukluğu olan insanlar için karakteristiktir ancak her personel sağlık için aynı şekilde ortaya çıkmayabilir ve diğer kişilik bozukluklarıyla birlikte de ortaya çıkabilir.
Tedavisi Var Mıdır?
Bu kişilik bozukluğunun tedavisi, kişinin psikolojik ve duygusal ihtiyaçlarına göre değişebilir. Tedavi yöntemleri arasında şunlar bulunabilir:
- Terapi: Terapi, bu kişilik bozukluğunun nedenlerini keşfetmeye ve bunların etkilerini azaltmaya yardımcı olabilir. Terapiler arasında kişiler arası terapi (IPT), duygusal uyumlu terapi (EMP), veya kognitif davranışçı terapi (CBT) gibi farklı yaklaşımlar bulunabilir.
- Psikiyatrik tedavi: Narsistik kişilik bozukluğu ile birlikte depresyon, anksiyete veya diğer duygusal bozuklukların bulunması durumunda psikiyatrik tedavi gerekebilir.
- Medikal tedavi: Narsistik kişilik bozukluğunun sebebi olabilecek fiziksel rahatsızlıkların tedavisi gerekebilir.
- Grupla terapi: Grupla terapi, narsistik kişilik bozukluğu olan insanların diğer insanlarla bağlantı kurmasına ve diğer insanların narsizm konusundaki deneyimlerini paylaşmasına olanak tanır.
Tedavinin etkililiği, kişinin tedaviye katılımına ve terapistle olan iletişimine bağlı olarak değişebilir. Tedavi sürecinin uzun bir süreç olduğu unutulmamalıdır ve bu hastalığın tamamen iyileşmesi mümkün olmayabilir.
