Jetlagı Azaltmanın Yolu: Uzun Uçuş Sonrası Kahvaltı ve Güneşlenme
ABD’de gerçekleştirilen bir araştırmada, hızlı ve uzun uçak yolculukları sonrasında ortaya çıkan “jetlag”ın etkilerini engellemenin bir yolunun, seyahatin ilk gününde büyük bir kahvaltı yapmak ve güneşlenmek olduğunu gösterdi.
Jetlag, uzun süren uçuşların ardından vücudun biyolojik saat ile uçağın iniş yaptığı yerin saatine uyumsuzluğu nedeniyle ortaya çıkan bir rahatsızlık olarak tanımlanmaktadır. Biyolojik saatin bu gibi faktörler sonucunda bozulması, uyku düzeni bozukluklarına yol açabilir. Uzun süreli uyku bozuklukları ise dolaşım, endokrin, bağışıklık ve sinir sistemlerini etkileyerek hipertansiyon, obezite ve ruh sağlığı gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Chaos isimli akademik dergide yayımlanan araştırma ile, Illinois ve New Mexico eyaletlerinden araştırmacılar, ışık ve gıdanın biyolojik saat olarak tanımlanan sirkadiyen ritmi üzerindeki etkisini araştırdı.
Illinois’deki Northwestern Üniversitesi ve New Mexico’daki Santa Fe Enstitüsünden araştırmacılar işbirliği ile yürütülen araştırmada, jetlag ile sirkadiyen ritim arasındaki ilişki ve bundan kurtulmanın yollarını tespit etmek içim matematiksel modeller geliştirildi. Araştırmada, bu modellerden birisi kullanılarak sirkadiyen ritim üzerindeki etkisi ölçüldü, diğerinde ise gıdanın etkisine bakıldı.
Uzun bir uçak yolculuğunu sonrası, vücudun zaman farkına daha hızlı uyum sağlamak için günün erken saatlerinde daha fazla yemek yemek ve gün boyunca bolca güneş ışığına maruz kalmak vücudun zaman farkına alışmasını hızlandırdığı sonucuna ulaşıldı. Ayrıca, jetlagdan daha hızlı kurtulmak isteyenlerin gece atıştırmalardan kaçınmaları önerisinde bulunuldu.
Araştırma sonucunda, gece yemek yemenin sirkadiyen ritmi daha fazla bozabileceği ifade edilerek, bu durumun sebebinin ise bu saatlerde yemek yemenin karaciğerde iltihaplanmaya yol açabileceği olduğu açıklandı. (Kaynak: AA)
