Hayvandan İnsana Organ Nakli İçin Girişimlere Başlandı
Türkiye’de denenmemiş birçok organ naklinin ilkini gerçekleştiren Prof. Dr. Ömer Özkan, hayvandan insana organ nakli için araştırmalara başlandığını duyurdu.
Türkiye’de ilk defa yüz, çift kol ve dünyada ilk olarak rahim naklini gerçekleştiren ekibin başındaki Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik cerrahı Prof. Dr. Ömer Özkan, hayvandan insana organ nakli yapılabilmesi amacıyla girişimlere başladıklarının altını çizerek, “Bilim vadisi oluşturmak istiyoruz. Cumhurbaşkanımızın bilgisi ölçüsünde desteklerimizi aldık. Hatta ihalesi de oluşturuldu. Bununla ilgili alt yapı oluşturmuşken, bu çalışmanın içerisinde yer alacak insanları da buraya yerleştirmeye çalışıyoruz. Ana teması araştırma üzerine olacak. Bir domuzun kalbini alıp nakledemiyorsunuz tabi ama bunu nasıl yapacaksınız ya da uyumlu olmayan bir dokuyu nasıl uyumlu hale getirebilirsiniz gibi çalışmalar yapılacak” şeklinde konuştu.
Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Özlenen Özkan ise “Evet klinikte muhteşemiz ama laboratuvar çalışmalarını hızlandırmamız gerekiyor. Çok geride kalıyoruz ve eğer treni kaçırırsak, zaman bizim yanımızda olmayacak” sözlerini kullandı. Ülkemizde ilk defa organ naklini başarılı bir şekilde gerçekleştiren Prof. Dr. Tuncer Karpuzoğlu anısına Akdeniz Üniversitesi, Türkiye Organ Nakli Kuruluşları Koordinasyon Derneği, Türk Hepato Pankreato Bilier Cerrahi Derneği ve Organ Nakli Koordinatörleri Derneği’nce Akdeniz Üniversitesi Organ Nakli Günleri 40. Yıl Sempozyumu gerçekleştirildi. Antalya’da bir otelde düzenlenen sempozyumda organ ve doku nakli, yeni nesil donör cerrahisi perfüzyon teknikleri, İmmunoloji, böbrek, karaciğer, kalp nakli ve buna benzer konular konuşuldu.
“5 bin 216 böbrek, 744 karaciğer, 115 kalp ve 12 doku nakli gerçekleştirildi”
Konuşmanın açılış töreninde söz alan Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Özlenen Özkan, organ nakilleri konusunda üniversitenin dünya çapında tanınır hale geldiğini ifade etti. İlk yapılan organ naklinden sonra dalgalanarak diğer nakillerle beraber gitgide büyüdüğüne dikkat çeken Özkan, “40 yılda 5 bin 216 böbrek, 744 karaciğer, 115 kalp nakli ve 12 tane kompozit doku nakliyle taçlandırıldı. Bu ekip işi ve bu bir zincir” dedi.
“Treni kaçırırsak, zaman bizim yanımızda olmayacak”
Bundan 1 ay evvel ABD’ye gittiğini ve oradaki çalışmalara imrendiğini belirten Özkan, “Biz organ naklinde muhteşem bir ülkeyiz ama hala resourcede olmamız gerek yerde değiliz. Bundan sonraki süreç hayvanlardan insanlara olacak nakillere gidiyor. Bunda biraz geri kaldık açıkçası. Ömer ve Bülent hocamızla beraber birkaç projemiz oldu. 2 gündür Ankara’daydık ve en üst düzey görüşmeler yaptık. Sağlık Bakanlığı ve hükümetin desteği olmadan yapmak mümkün değil. Destekleyeceklerini ifade ettiler ve çok teşekkür ediyorum. Evet klinikte muhteşemiz ama lütfen laboratuvar çalışmalarını hızlandırmamız gerekiyor. Çok geride kalıyoruz ve eğer treni kaçırırsak, zaman bizim yanımızda olmayacak” ifadelerini kullandı.
Hayvandan insana organ nakli mümkün mü?
Ülkemizin ilk yüz, çift kol ve dünyanın ilk rahim naklini gerçekleştiren ekibin başındaki Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahı Prof. Dr. Ömer Özkan, düzenlenen konuşmanın önemini vurgulayarak, “Alanında uzman, bu konuda tecrübeli, yurt içi ve yurtdışından önemli kişiler bu toplantıda yer aldı. Nakilde günümüzde ne durumdayız, gelecekte neler yapılacak, geride kalmayalım. Bununla ilgili vurgulamaları yapmaya çalıştık” sözlerini kullandı.
Laboratuvar çalışmalarının önemine dikkat çeken Özkan, ülkemizde organ nakline ihtiyacın azımsanamayacak derecede olduğunu ve bu ihtiyacın organ havuzu ya da kadavra üzerinden karşılanması gerektiğini belirtti. Bunlara alternatif olarak ise hayvandan insana organ nakli fikri ortaya çıktı. “Organ havuzu az, ya canlıdan yapmak zorundayız ya da kadavradan” diyen Özkan,
“Bunları nasıl arttırabiliriz? Organ üretilebilir mi gelecekte? Ya da başka canlılardan veya başka türlü bu organların ömürleri uzatılabilir mi? Nakil ettiğiniz dokular için de ilaçlar kullanıyorsunuz, bu ilaçların yan etkilerini azaltabilir miyiz, bunlarla ilgili çalışmalar yapmak gerekiyor. Bulduğunuz organı iyi değerlendirmek, bulamıyorsanız da bunların alternatiflerine neler olabilir. Dünyada duyuyoruz, hayvanlardan insanlara organ nakli gibi konular var. Bununla ilgili daha çok erken dönemde. Bu araştırmalarda sadece cerrahi ve makro olarak değil, moleküler düzeyde araştırmalar yapmak gerekiyor. Genetik ve immünolojik çalışmalar yapacağız” söylemlerinde bulundu.
“Yoğun bir şekilde çalışıyoruz”
Konuşmasının sonunda Sağlık ve Maliye Bakanlığı ile görüşme içinde olduklarını ve üniversitede Bilim Vadisi kurmaya çabaladıklarına değinen Ömer Özkan, “Cumhurbaşkanımızın bilgisi ölçüsünde desteklerimizi aldık. Hatta ihalesi de oluşturuldu. Bununla ilgili alt yapı oluşturmuşken, bu çalışmanın içerisinde yer alacak insanları da buraya yerleştirmeye çalışıyoruz. Hem yurtiçinden hem yurtdışından destekleri oluşturmamız gerekiyor. Yoğun bir şekilde çalışıyoruz. Ana teması araştırma üzerine olacak. Bir domuzun kalbini alıp nakledemiyorsunuz tabi ama bunu nasıl yapacaksınız ya da uyumlu olmayan bir dokuyu nasıl uyumlu hale getirebilirsiniz gibi çalışmalar yapılacak. Bunun için alt yapıyı oluşturmamız gerekiyor. Bilimin her aşamasında olduğu gibi bunu da ihmal etmemek gerekiyor” sözlerini kullandı.
