Düşünce Gücüyle Hareket Eden Robot, Hastalıklara Çözüm Olacak
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesinde (ZBEÜ) düzenlenen 1’inci İbn-i Sina Uluslararası Sağlık Araştırmaları Kongresi’nde nörolojik veya ortopedik hastalığı bulunan bireylerin yürüme kabiliyetini geri kazandırabilen ve düşünce gücüyle çalışan robot ‘Cyberdyne’ anlatıldı.
Dış iskelet ve robotik rehabilitasyon cihazı ‘Cyberdyne’, yürüme fonksiyonlarında sorun bulunan hastalar için Japonya’da üretilen ve Türkiye’de bir fizyoterapi merkezince kullanılan düşünce gücüyle çalışarak hastanın yürüme yetisini yeniden kazandırmayı hedefleye, 21’inci yüzyıl keşif ödülünü kazandı. Aynı zamanda söz konusu robot ile bir atölye çalışması gerçekleştirildi.
ZBEÜ’de ‘Yaşlılarda sağlığı geliştirme’ başlığıyla 1’inci İbn-i Sina Uluslararası Sağlık Araştırmaları Kongresi düzenlendi. Kongrede çeşitli üniversitelerden akademisyenler ve araştırmacılar çalışmalarını anlattı. Cyberdyne’ ile yapılan atölye çalışmasında önce Uzman Fizyoterapist Berkay Üzümcü’nün kol kasına bağlanan robotun yalnızca düşünce gücüyle hareket ettiği görüldü. Robot, katılımcılardan birinin de koluna bağlandı.
Robotun Türkiye uygulamalarını yapan şirketin Araştırma ve Geliştirme Yöneticisi Uzman Fizyoterapist Görkem Açar, “Cyberdyne teknolojisi daha çok nörolojik ve ortopedik hastalıklara sahip kişilerin yürüme fonksiyonlarını geri getiren bir dış iskelet ve robotik rehabilitasyon teknolojisidir. Bu teknoloji kişinin düşünce gücüyle çalışmaktadır ve düşünce gücünü aldıktan sonra beyinde yeni yolaklar oluşturarak yeni sinir oluşumunu sağlamaktadır. Bu dış iskeletler, nörolojik hastalıklar başta olmak üzere; omurilik felci, inme hastalarının, MS hastalarının, Parkinson hastalarının ve serebral palsi hastalarının belli kısımları başta olmak üzere 10’dan fazla nörolojik hastalığın yürüme ve hareket fonksiyonlarında fayda sağlamayı amaçlamaktadır” ifadelerini kullandı.
‘Ekonomiye fayda sağlayacağını düşünüyoruz’
Açar, yasal zorunluluk nedeniyle cihazın fiyatını ve tedavi ücretlerini açıklayamadığını dile getirerek, dünyada sayılı merkezlerde bu yöntemin kullanılabildiğini aktardı. Bu teknolojinin 20 yıl içinde yaygınlaşabileceğini ifade eden Açar, şu açıklamayı kaydetti;
“Şu an çok az cihaz kapasitesi ve hasta kapasitesinden dolayı yaygınlaşamamaktadır. Ancak ilerideki 20 yıl içinde bizler Cyberdyne teknolojisinin veya diğer robotik cihazların gelişmesiyle birlikte yaygınlaşmasını planlamaktayız. Yaygınlaşmasıyla ilgili bir şey söyleyemiyoruz. Bu teknoloji düşünce gücü teknolojisi olduğu için ileri teknoloji olarak gözükmektedir. Şu anki 10 yıl için hiçbir şey söyleyemiyoruz. Ama yaygınlaşmasının dünya sağlığı açısından yatağa bağımlı kişiler veya devletin bakmakla yükümlü olduğu nörolojik hasta gruplarında bir fayda sağlamasını ve bağımsızlık kazanmasını hedeflediğinden dolayı dünya ve ülkelerin ekonomisine fayda sağlayacağını düşünmekteyiz.”
“Yürüyormuş gibi düşünmeye başladığında robot hareket etmeye başlayacak”
Uzman Fizyoterapist Berkay Üzümcü ise hastaların düşünce gücüyle robotu harekete geçirmesi için birkaç haftalık hazırlık süreci olduğunu söyleyerek; “Omurilik yaralanmasına bağlı, alt tarafı çalışmayan bir hasta düşünün. Yürüyormuş gibi düşünmeye başladığında robot hareket etmeye başlayacak. Oradaki kaslara bir sinyal gidecek ve hareket açığa çıkacak. Bu düşünmeyle çalıştırmalar bile uzun sürebiliyor. 2 hafta kadar buna çalışabiliyoruz” diye konuştu.
‘Türkiye’de sadece deneysel çalışmalar boyutunda kullanılıyor’
Kongre Başkanı Doç. Dr. Eda Akbaş ise; “Yaşlılara bunun faydası, kas iskelet sistem bozuklukları, bu sistemi etkileyen fonksiyonel bozukluklar olduğunu görüyoruz. Bu yaygınlaştırılabilirse ve gençlerimize vizyon kazandırıp bu alandaki gelişmelere katkılarını daha da artırabilirsek daha ileri yıllarda hareket etme kabiliyeti güçleşen yaşlılarımızı belki de düşünce gücüyle hareket ettirebilecekleri bir robotik teknoloji yardımıyla çok daha fonksiyonel kılabilmiş olacağız. Bir insanın yürümesini, oturmasını, el fonksiyonlarını yerine getirmesini zorlaştıran hastalıklar bu kapsama girer, bunu da yaşlılarda sık sık görüyoruz. Yaşlı bireylerimizin hayata kazandırılması için çok önemli. Türkiye’de bu sadece deneysel çalışmalar boyutunda kullanılıyor” şeklinde konuştu. (DHA)
