Dozimetri Hizmeti Verecek Kuruluşların Yetkilendirilmesine İlişkin Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM

Başlangıç Hükümleri

Amaç

MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; nükleer enerji ve iyonlaştırıcı radyasyona ilişkin faaliyetlerde çalışanlara kişisel dozların izlenmesi hizmetini verecek kuruluşların yetkilendirme koşullarını, yetkilendirme sürecini, sorumluluklarını ve Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sisteminin işletilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik; dozimetrelerin hazırlanması, dağıtılması, toplanması, akredite olunan kapsamda okunması ve değerlendirilmesi ile doz sonuç raporlarının oluşturulması, gerekli kayıtların tutulması ve verilerin Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemine aktarılması hizmetlerini verecek kuruluşları kapsar.

Dayanak

MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik; 5/3/2022 tarihli ve 7381 sayılı Nükleer Düzenleme Kanununun 4 üncü maddesinin sekizinci fıkrası ile 95 sayılı Nükleer Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ve 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Akreditasyon: Dozimetri laboratuvarlarının, hizmet vereceği kapsamda ulusal ve uluslararası standartlara göre akreditasyon kuruluşu tarafından değerlendirilmesi, yeterliğinin onaylanması ve düzenli aralıklarla denetlenmesini,

b) Akreditasyon kuruluşu: Türk Akreditasyon Kurumunu,

c) Belirsizlik bütçesi: Ölçüm belirsizliğini, bileşenlerini, bunların hesaplanmasını ve kombinasyonlarını içeren beyanı,

ç) Dozimetre: Maruz kalınan iyonlaştırıcı radyasyon dozunun ölçülmesini sağlayan kişisel doz ölçeri,

d) Dozimetri: İyonlaştırıcı radyasyon ışınlanmaları sonucu, madde veya dokunun maruz kaldığı radyasyon dozunun ölçülmesi için kullanılan; dozimetrelerden, ölçüm aletlerinden, bunlara ilişkin referans standartlardan ve sistemin kullanımına yönelik prosedürlerden oluşan sistemi,

e) Dozimetri servisi: Dozimetrelerin hazırlanması, hizmet alan kişilere dağıtılması, toplanması, akredite olunan kapsamda okunması ve değerlendirilmesi ile doz sonuç raporlarının oluşturulması, gerekli kayıtların tutulması ve verilerin Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemine aktarılması hizmetlerini veren, ülkemiz sınırları içinde uygun donanım altyapısına sahip, Türkiye Cumhuriyeti mevzuatına göre kurulmuş tüzel kişiliği haiz ve dozimetri hizmeti vermek üzere Nükleer Düzenleme Kurumu tarafından yetkilendirilmiş kuruluşları,

f) Dozimetri servisi sorumlusu (DSS): TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yetkinliği için Genel Gereklilikler Standardına ilişkin eğitimler ile hizmet verilecek dozimetre türüne uygun eğitim almış, Nükleer Düzenleme Kurumu tarafından değerlendirilerek uygun görülen kişiyi,

g) Eşdeğer doz: Radyasyonun türüne ve enerjisine bağlı olarak belirli bir doku veya organda soğurulmuş dozun, radyasyon ağırlık faktörü ile çarpılmış hâlini,

ğ) Etkin doz: İnsan vücudunda ışınlanan bütün doku ve organlar için hesaplanmış eşdeğer dozun, her doku ve organın doku ağırlık faktörleri ile çarpılması sonucunda elde edilen dozların toplamını,

h) EURADOS: Avrupa Radyasyon Dozimetri Grubunu,

ı) Geçerli kılma: Belirlenen gerekliliklerin amaçlanan kullanım için yeterli olduğu durumda yapılan doğrulamayı,

i) Harici çalışan: Nükleer enerji ve iyonlaştırıcı radyasyona ilişkin tesis ve faaliyetlerde yetkilendirilen kişi tarafından çalıştırılan kişiler dışında, kontrollü ve gözetimli alanlarda faaliyette bulunan, geçici veya sürekli olarak kendi adına iş yürüten veya başka yüklenici tarafından çalıştırılan kişiyi,

j) Hesaplanmış doz: Dozimetrelerin hatalı kullanılması, kasıtlı ışınlanması, kaybedilmesi ya da hasar görmesi gibi doz değerinin dozimetreden okunmasının mümkün olmadığı durumlarda, dozimetre kullanıcısının ilgili periyot için maruz kaldığı doz olarak kabul edilecek olan ve çalışma koşulları değerlendirilerek dozimetri hizmeti alan kişinin radyasyondan korunma sorumlusu tarafından hesaplanan doz değerini,

k) Hizmet periyodu: Dozimetrenin kullanıma başlandığı tarih ile kullanımının sonlandığı tarih arasındaki en fazla iki aylık süreyi,

l) IAEA/WHO SSDL Network: Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı/Dünya Sağlık Örgütü İkincil Standart Dozimetri Laboratuvarları Ağını,

m) İnceleme düzeyi: Üzerinde daha fazla inceleme yapılmasını gerektiren ve aylık olarak; 2 mSv’in üzerindeki etkin dozu, göz merceği için 2 mSv’in veya el, ayak ve cilt için 50 mSv’in üzerindeki eşdeğer dozu,

n) Kurum: Nükleer Düzenleme Kurumunu,

o) Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemi: Dozimetri servisleri tarafından, radyasyonla çalışanlara ve harici çalışanlara tahsis edilmiş dozimetrelerin değerlendirilmesi sonucunda elde edilen doz değerlerinin aktarıldığı veri tabanını,

ö) Yetki belgesi: Dozimetri hizmeti verecek kuruluşun, 7381 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının (b) bendi uyarınca, Kurum tarafından dozimetri servisi olarak yetkilendirildiğini gösteren belgeyi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Genel İlkeler, Yetkilendirme Koşulları ve Başvuru

Genel ilkeler

MADDE 5- (1) Kurumdan yalnızca Türkiye Cumhuriyeti mevzuatına göre kurulmuş tüzel kişiler dozimetri servisi olarak yetki belgesi alabilir.

(2) Kurum tarafından verilen yetki devredilemez.

(3) Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerin yürütülmesinde asıl sorumluluk dozimetri servisine aittir. Verilen yetkinin koşullarına ve mevzuata uymak veya düzenleyici kontrol altında olmak veya yükümlülüklerini yerine getirmek üzere görevlendirme yapmak veya hizmet almak dozimetri servisinin sorumluluğunu azaltmaz veya ortadan kaldırmaz.

(4) Yetkilendirme için başvuru yapan kişiler, Kurum tarafından yetkilendirme için talep edilen tüm bilgi ve belgeleri istenilen biçim ve içerikte sağlamakla ve Kurum tarafından belirlenen işlem ve hizmet bedellerini ödemekle yükümlüdür.

(5) Dozimetri servisi, yetki koşullarının devamlılığını sağlamakla ve Kurum tarafından tespit edilerek kendisine bildirilen uygunsuzlukları verilen süre içerisinde gidermekle yükümlüdür.

(6) Kurum tarafından düzenlenen yetki belgesi yalnızca yerinde incelemenin yapıldığı adres için geçerlidir. Aynı tüzel kişiliğin birden fazla yerde dozimetri hizmeti vermesi durumunda bu Yönetmelik hükümlerine göre ayrıca yetki belgesi alınması gerekir.

Yetkilendirme koşulları

MADDE 6- (1) Dozimetri hizmeti verecek kuruluşun;

a) Hizmet vereceği dozimetre türüne ve kişisel doz değerlendirme metoduna uygun ve dozimetri hizmetini en fazla iki aylık periyotlarla yürütebilecek, yeterli sayıda ve yetkin personel ile cihaz ve teknik donanıma sahip olması,

b) Hizmet vereceği dozimetre türüne uygun olarak Kurum tarafından belirlenen standartların güncel versiyonlarına göre akredite olması,

c) En az dört yıllık lisans eğitimi veren üniversitelerin ya da bunlara denkliği yetkili makamlarca kabul edilen yurt içindeki veya yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarının mühendislik, fizik veya kimya bölümlerinden mezun veya bu bölümlerden birinde yüksek lisans veya doktora yapmış olan bir DSS istihdam etmesi,

ç) Hizmet vereceği sistemin herhangi bir sebeple çalışmaması veya çalıştırılmaması gerektiği durumlarda, dozimetri hizmetinin aksamasını engellemek ve en fazla iki hizmet periyodu süresince hizmete devam etmek üzere yapılacak iş ve işlemlere ilişkin uygulanabilir bir programa sahip olması,

gerekir.

(2) Dozimetri hizmeti verecek kuruluş, faaliyetleri sırasında kullandığı radyasyon kaynakları için ayrıca ilgili mevzuat hükümlerine tabidir.

(3) Dozimetri hizmeti verecek kuruluş, Kurumdan aldığı yetki kapsamında hizmet verir.

(4) Dozimetri hizmeti verecek kuruluş, birinci fıkranın (ç) bendi uyarınca Kuruma bildirilen program çerçevesinde yürütülen işlemlerden, ölçüm sonuçlarından ve doz sonuç raporlarının oluşturulmasından sorumludur.

Başvuru

MADDE 7- (1) Dozimetri hizmeti verecek kuruluş, aşağıdaki bilgi ve belgeler ile Kuruma başvuruda bulunur:

a) Akreditasyon sertifikası ve akreditasyon kapsamı.

b) DSS olarak çalışacak personelin özgeçmişine ve eğitimine ilişkin bilgi ve belgeler.

c) Yönetim ve organizasyon şeması.

ç) Personelin görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin bilgi ve belgeler.

d) Dozimetri hizmeti verecek kuruluşu temsile yetkili kişilerin imza sirküleri.

e) Dozimetri hizmetini en fazla iki aylık periyotlarla yürütebilecek kapasiteye sahip olduğunu gösterir, dağıtım ve değerlendirme süreçlerini de içeren iş akış planı.

f) 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi uyarınca hazırlanacak programa ilişkin bilgi ve belgeler.

g) Kişisel dozimetrelerin okunması ve dozların değerlendirilmesi işlemlerinde kullanılan metoda ait geçerli kılma kayıtları ve belirsizlik bütçesi.

ğ) Kişisel dozimetri hizmetine ilişkin cihazların teknik özellikleri ile ekipman ve altyapının listesi, kalite kontrol testleri için kullanılan referans kaynakların listesi, referans radyasyon kaynakları için izlenebilirliği gösteren sertifikalar.

(2) Kurum, birinci fıkrada belirtilen hususlara ilave bilgi ve belgeler isteyebilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Yetkilendirme Süreci

Başvurunun değerlendirilmesi

MADDE 8- (1) Kuruma yapılan başvuru sırasında sunulan bilgi ve belgelerin uygunluğu Kurum tarafından incelenir ve değerlendirilir.

(2) İnceleme ve değerlendirme sonucunda Kuruma sunulan bilgi ve belgelerde eksiklik ve yetersizlik olması durumunda, başvuru sahibi bilgilendirilerek eksiklik ve yetersizliklerin tamamlanması veya giderilmesi için bildirim tarihinden itibaren en fazla üç ay süre verilir. Söz konusu eksiklik ve yetersizliklerin tamamlanması veya giderilmesi için verilen süre içerisinde, başvuru sahibi tarafından yazılı olarak bildirilen gerekçenin Kurum tarafından uygun görülmesi hâlinde en fazla üç aya kadar ek süre verilebilir.

(3) Verilen süre içerisinde eksiklik ve yetersizliklerin tamamlanması veya giderilmesine ilişkin bilgi ve belgelerin Kuruma ulaşmasından sonra başvuru yeniden değerlendirilir.

(4) Eksikliklerin ve yetersizliklerin verilen süre sonunda tamamlanmadığı veya giderilmediği durumda yetkilendirme başvurusu iptal edilir ve durum dozimetri hizmeti verecek kuruluşa bildirilir. Yetkilendirme için ödenen işlem ve hizmet bedeli iade edilmez.

Yerinde inceleme

MADDE 9- (1) Başvuru belgelerinin uygun bulunması durumunda, dozimetri hizmeti verecek kuruluşta Kurum tarafından yerinde inceleme yapılır veya yaptırılır.

(2) Yerinde inceleme esnasında dozimetrelerin hazırlanması, gönderilmesi, dağıtılması, toplanması, okunması ve değerlendirilmesine ilişkin kurulan sistem ile dozimetri hizmeti verecek kuruluşun yetkilendirme koşullarını sağlayıp sağlamadığı ve sorumluluklarını yerine getirebilecek kapasitede olup olmadığı tetkik edilir.

(3) Yerinde inceleme sırasında dozimetri hizmeti verecek kuruluşta görevli personel; doz değerlendirme, raporlama, kayıt altına alma ve Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemine veri aktarma işlemlerini ve kalite kontrol testini uygulamalı olarak yapar.

(4) Yerinde incelemede eksiklik ve yetersizlik tespit edilmesi durumunda, başvuru sahibi bilgilendirilerek eksikliklerin ve yetersizliklerin tamamlanması veya giderilmesi için bildirim tarihinden itibaren en fazla üç ay süre verilir. Söz konusu eksikliklerin ve yetersizliklerin tamamlanması veya giderilmesi için verilen süre içerisinde, başvuru sahibi tarafından yazılı olarak bildirilen gerekçenin Kurum tarafından uygun görülmesi hâlinde en fazla üç aya kadar ek süre verilebilir. Eksikliklerin ve yetersizliklerin verilen süre sonunda tamamlanmadığı veya giderilmediği durumlarda yetkilendirme başvurusu iptal edilir ve durum dozimetri hizmeti verecek kuruluşa bildirilir. Yetkilendirme için ödenen işlem ve hizmet bedeli iade edilmez.

(5) Eksikliklerin ve yetersizliklerin tamamlandığının veya giderildiğinin tespitine yönelik tekrar yerinde inceleme yapılabilir. Bu durumda başvuru sahibi tekrar yerinde inceleme için Kurum tarafından belirlenen işlem ve hizmet bedelini verilen süre içerisinde ödeyerek Kuruma başvuruda bulunur. Süresi içerisinde işlem ve hizmet bedelinin ödenmemesi durumunda başvuru iptal edilir ve başvuru sırasında ödenmiş olan işlem ve hizmet bedeli iade edilmez.

Yetki belgesinin verilmesi

MADDE 10- (1) Yetkilendirme başvurusunun incelenmesi ve değerlendirilmesi sonucunda herhangi bir eksiklik ve yetersizlik tespit edilmemesi ve yerinde inceleme sonucunda hazırlanan rapor esas alınarak yapılan değerlendirme sonucunun uygun olması durumunda dozimetri hizmeti verecek kuruluşa yetki belgesi verilir ve Kurumun internet sayfasında duyurulur.

(2) Yetki belgesi, düzenlenme tarihinden itibaren beş yıl geçerlidir.

(3) Yetki belgesi, dozimetri hizmeti verecek kuruluşun akreditasyon kapsamında yer alan dozimetri hizmetleri için geçerlidir.

Yetki belgesinin yenilenmesi

MADDE 11- (1) Yetki belgesinin geçerlilik süresinin bitiminden en az iki ay önce yetki belgesi sahibi;

a) Yetkilendirme koşullarında değişiklik olmadığını bildirir dilekçe,

b) Dozimetri servisinin akreditasyon durumunu gösteren belge,

ile Kuruma başvuruda bulunur. Kurum tarafından yapılacak değerlendirme ve gerekli görüldüğü takdirde yapılacak denetimin sonucunun uygun bulunması durumunda yetki belgesi yenilenir.

(2) Yetki belgesinin geçerlilik süresinin dolmasından sonra yapılan başvurular için 7 nci madde hükümleri uygulanır.

(3) Yetki belgesinin süresi içinde yenilenmemesi durumunda yetki belgesi kendiliğinden sona erer. Yetki belgesinin geçerlilik süresi dolan ve yetki belgesini yenilemeyen dozimetri servisleri, Kurumun internet sayfasında duyurulur.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Sorumluluklar, Karşılaştırma Çalışmaları, İnceleme Düzeyi İşlemleri,

Kayıtlar ve Bildirimler

Sorumluluklar

MADDE 12- (1) Dozimetri servisinin sorumlulukları şunlardır:

a) Kişisel dozimetri hizmetini en fazla iki aylık periyotlarla vermek.

b) Dozimetrelerin en hızlı şekilde hazırlanması, hizmet alan kişilere gönderilmesi, dağıtılması, toplanması, okunması ve değerlendirilmesine ilişkin bir sistem kurmak ve işletmek.

c) Dozimetrenin teknik özellikleri ile doğru kullanımına ilişkin talimatları hazırlamak ve hizmet verdiği kişilerin dozimetreleri bu talimatlara uygun olarak kullanmalarını sağlamak üzere kullanıcıları bilgilendirmek.

ç) İlgili standartlarda belirtilen performans testlerine yönelik ışınlanmaların, metrolojik izlenebilirlik zincirinde IAEA/WHO SSDL Network ağına üye olan; ikincil standart dozimetri laboratuvarlarında veya ulusal metroloji enstitülerinde gerçekleştirilmesini sağlamak.

d) En fazla iki ayda bir sistemin doğruluğunu ve izlenebilirliğini (ç) bendi uyarınca ışınlanmış kalite kontrol veya kalibrasyon dozimetreleri ile yapılan ölçümlerle teyit etmek.

e) Akredite olduğu metoda ilişkin her yıl, Kurum tarafından uygun bulunan ulusal veya uluslararası laboratuvarlar ile karşılaştırma çalışması yapmak ve ilgili standartlar kapsamında değerlendirme yaparak sonuçlarını Kuruma sunmak.

f) Karşılaştırma çalışmasından başarısız sonuç alınması durumunda, başarısız olunan sonuçlar için sebep analizi yapmak; sebebin ortadan kaldırılarak sistemin iyileştirildiğini teyit etmek amacıyla en geç iki hizmet periyodu içerisinde Kurum tarafından uygun bulunan ulusal veya uluslararası laboratuvarlar ile başarısız sonuç alınan hizmete ilişkin karşılaştırma çalışmasına katılmak ve çalışmanın sonuçlarını, gerçekleştirilen düzeltici faaliyetler ile birlikte Kuruma bildirmek; bu süre içerisinde başarısız sonuç alınan sistemle ilgili hizmetini durdurmak, verdiği hizmeti Kuruma bildirilen program çerçevesinde sürdürmek; sebebin verilen hizmetler üzerindeki etkisini değerlendirerek, gerekli olması durumunda düzeltilmiş doz sonuç raporlarını etkilenen kullanıcılara göndermek ve Kuruma bildirmek.

g) Dozimetrelerin teslim alınmasını takiben dozimetreleri okumak ve çalışanlara ait doz bilgilerini değerlendirerek en geç on gün içerisinde Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemine aktarmak.

ğ) Kişilerin doz sonuçlarının elektronik ortamda sorgulanabilmesine ve temin edilebilmesine imkân tanıyacak teknik ve idari altyapıyı oluşturmak, dozimetri hizmeti verdiği kişilerin talep etmesi durumunda ıslak imzalı veya elektronik onaylı doz sonuç raporlarını sağlamak.

h) İnceleme düzeyi işlemlerine ilişkin sorumluluklarını yerine getirmek.

ı) Dozimetri hizmeti alan kişiler tarafından inceleme düzeyi üzerinde doza maruz kalındığı şüphesinin bildirildiği durumlarda dozimetreleri ivedilikle değerlendirmek.

i) Dozimetri hizmeti alan kişilerin dozimetri hizmetini sonlandırma talebi üzerine. kişilere ait değerlendirilmemiş tüm dozimetreleri değerlendirerek doz sonuçlarını Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemine aktarmak ve hizmeti sonlandırmak.

j) Hizmet verilen dozimetre sayısına göre Kurum tarafından belirlenen veritabanı kullanımı yıllık hizmet bedelini aynı yılın Kasım ayı sonuna kadar ödemek.

k) Bu Yönetmelikte tutulması gerektiği belirtilen kayıtları ve saklanması gerektiği belirtilen belgeleri faaliyette bulunduğu sürece muhafaza etmek.

l) Akreditasyon belgesinin akreditasyon kuruluşu tarafından askıya alınması durumunda; askıya alınmış sistemle ilgili faaliyetini durdurarak Kuruma bildirimde bulunmak, askıya alınma sebebi ortadan kalkarak veya düzeltici faaliyeti akreditasyon kuruluşu tarafından uygun bulunarak akreditasyonu devam ettirilene kadar faaliyetini Kuruma bildirilen program çerçevesinde yürütmek.

m) Akreditasyon belgesinin geri çekilmesi durumunda Kuruma bildirimde bulunmak ve faaliyetini sonlandırmak.

n) Bu Yönetmelik kapsamında yürütülen kişisel veri işleme faaliyetlerinde 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ile bu Kanuna dayanılarak çıkarılan mevzuatta yer alan usul ve esaslara uygun olarak gerekli teknik ve idari tedbirleri almak ve uygulamak.

Karşılaştırma çalışmaları

MADDE 13- (1) Dozimetri servisleri akredite olduğu metoda ilişkin, IAEA/WHO SSDL Network ağına üye olan; ikincil standart dozimetri laboratuvarları veya ulusal metroloji enstitüleri ile her yıl karşılaştırma çalışması yapar ve ilgili standartlar kapsamında değerlendirme yaparak sonuçlarını Kuruma sunar.

(2) EURADOS tarafından karşılaştırma çalışması yapılması durumunda dozimetri servisleri bu çalışmaya katılır ve ilgili standartlar kapsamında değerlendirme yaparak sonuçlarını Kuruma sunar.

(3) Kurum tarafından ayrıca bir karşılaştırma çalışması tertip edilmesi durumunda, dozimetri servisleri bu çalışmaya katılmakla yükümlüdür.

İnceleme düzeyi işlemleri

MADDE 14- (1) Dozimetri servisi, kişisel dozimetrenin değerlendirilmesi sonucunda doz değerinin inceleme düzeyinin üzerinde olduğunu tespit etmesi durumunda, konuyu dozimetri hizmeti alan kişiye ve Kuruma bildirir.

(2) Dozimetri servisi; dozun alınma nedeninin araştırılması için en geç on iş günü içerisinde içeriği Kurum tarafından belirlenen araştırma formunu dozimetri hizmeti alan kişiye gönderir. Araştırma formunun, hesaplanmış dozu da içerecek şekilde eksiksiz doldurulmuş ve imzalanmış olarak, formda belirlenen süre içerisinde, dozimetri servisine ve Kuruma gönderilmesi gerektiği belirtilir.

(3) Dozimetrelerin hatalı kullanılması veya kasıtlı ışınlanması durumunda hesaplanmış doz değeri belirlenmeden gönderilen formlar geçersiz kabul edilir. Bu durumda dozimetri servisi tarafından dozimetri hizmeti alan kişiye araştırma formu tekrar gönderilir.

(4) Araştırma formunun dozimetri servisine gönderilmesini takiben dozimetri servisi tarafından gerekli inceleme yapılır. Dozimetri servisi, dozimetrenin hatalı kullanıldığının veya kasıtlı ışınlandığının tespit edildiği durumlarda, hesaplanmış doz değerini Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemine aktarır.

(5) Kurum tarafından araştırma formunda yer alan bilgilerin değerlendirilmesi veya yapılan denetim sonucunda dozimetri hizmeti alan kişiden araştırma formunun yeniden doldurulması istenebilir. Yeni hesaplanmış doz değerinin belirlenmesi durumunda bu değer Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemine aktarılır.

Kayıtlar

MADDE 15- (1) Dozimetri servisi tarafından tutulması gereken kayıtlar ve saklanması gereken belgeler aşağıda verilmiştir:

a) Kalite yönetim sistemine ilişkin kayıtlar.

b) Okuma, değerlendirme, kalibrasyon ve kalite kontrol kayıtları.

c) Katılım sağlanan ulusal ve uluslararası karşılaştırma çalışmaları kayıtları.

ç) Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemine veri giriş kayıtları.

d) Akreditasyon kuruluşu tarafından yapılan denetimlere ve akreditasyona ilişkin belgeler.

e) Kullanılan radyasyon ölçüm cihazlarına ilişkin kalibrasyon raporları.

f) Doz sonuç raporlarının basılı ve elektronik kopyaları.

g) Araştırma formlarının basılı ve elektronik kopyaları.

ğ) Dozimetre kullanım talimatları.

h) Dozimetre kullanımına ilişkin kişilerle yapılan yazışmalar.

Bildirimler

MADDE 16- (1) Dozimetri servisi aşağıdaki hususlara ilişkin olarak en geç on gün içerisinde Kuruma bildirimde bulunur:

a) Akreditasyon kuruluşu tarafından akreditasyon belgesinin askıya alınması, kapsamının değiştirilmesi veya geri çekilmesi.

b) Yetki belgesi sahibinin ticaret unvanının veya iletişim bilgilerinin değişmesi.

c) Cihaz ve ekipmanın değişmesi.

ç) DSS olarak görevlendirilen personelin değişmesi.

d) Katılım sağlanan ulusal ve uluslararası karşılaştırma çalışmaları sonuçları.

e) Dozimetri servisinin herhangi bir sebeple hizmetini durdurması veya kendi isteğiyle hizmetine son vermesi.

f) 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinde tanımlanan programın değişmesi.

(2) Birinci fıkranın (a), (b), (c) ve (ç) bentleri kapsamına giren değişikliklerin gerçekleşmesi durumunda, Kurum tarafından yapılacak inceleme ve gerekli görülürse yapılacak denetim sonucuna göre yetkilendirmeye ilişkin bilgilerde değişiklik yapılmasına veya yetkinin geçersiz hâle gelmesi nedeniyle yeniden yetki alınması gerektiğine karar verilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Denetim, Yaptırım ve Yetkinin Sona Ermesi

Denetim ve yaptırım

MADDE 17- (1) Dozimetri servislerinin bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri Kurumun denetimine tabidir. Denetime ilişkin hususlarda ilgili yönetmelikte yer alan hükümler uygulanır.

(2) Kurum tarafından yapılan inceleme, değerlendirme veya denetim faaliyetleri sonucunda tespit edilebilecek uygunsuzlukların giderilmesi için dozimetri servisine bildirim tarihinden itibaren en fazla bir hizmet periyodu süre verilir. Uygunsuzlukların giderildiğinin, dozimetri servisi tarafından belgeleri ile birlikte Kuruma iletilmesini müteakip, Kurum tarafından yapılan değerlendirme ve gerekli görülürse yeniden yapılacak denetim sonucuna göre işlem tesis edilir.

(3) Kurum; inceleme, değerlendirme ve denetime esas olmak üzere gerekli görmesi hâlinde ölçüm, analiz, muayene ve test gibi her türlü araştırmayı yapabilir veya yaptırabilir; gerekli olan her türlü malzeme, numune, belge ve kayıtları dozimetri servisinden isteyebilir.

(4) İlgili mevzuat veya yetki koşullarına, Kurum kararlarına ve talimatlarına aykırı hareket edildiğinin tespit edilmesi hâlinde idari yaptırım uygulanır. İdari yaptırımlara ilişkin hususlarda ilgili yönetmelikte yer alan hükümler uygulanır.

Yetkinin sona ermesi

MADDE 18- (1) Dozimetri servisinin yetkisi aşağıdaki durumlarda sona erer:

a) Dozimetri servisinin kendi isteğiyle hizmetine son vermesi.

b) Karşılaştırma çalışmasından başarısız olma sebebinin ortadan kaldırılmaması veya sistemin iyileştirilmesinin teyit edilmemesi veya yetki koşullarından herhangi birinin sağlanmaması.

c) Yetki belgesinin süresinin sona ermesi.

ç) Yetki belgesinin Kurum tarafından iptal edilmesi.

(2) Yetkinin sona ermesi durumunda, dozimetri servisi vermiş olduğu dozimetri hizmeti ile ilgili verileri en geç on gün içerisinde Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemine aktarır ve yetkisinin sona erme sebebini belirten dilekçe ile varsa ilgili belgeleri ve hizmet verilen kişilere ait bilgileri Kuruma sunar. Bu bilgi ve belgelerin Kurum tarafından uygun bulunması durumunda dozimetri servisinin yükümlülükleri sona erer.

(3) Dozimetri servisinin yetki belgesine ilişkin nihai durum Kurumun internet sayfasında duyurulur.

ALTINCI BÖLÜM

Doz Sonuç Raporu ve Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemi

Doz sonuç raporu veri içeriği

MADDE 19- (1) Dozimetri hizmeti alan kişilere ait doz sonuç raporu, TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yetkinliği için Genel Gereklilikler Standardına göre yer alması gereken bilgilere ek olarak;

a) Dozimetri servisinin adını,

b) Dozimetre kullanıcısının adı soyadı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, doğum tarihi, cinsiyeti, mesleği, görevi, çalışma koşulu ve harici çalışan olup olmadığını,

c) Dozimetre kullanıcısının çalıştığı kuruluşun adı, adresi ve Kurum tarafından verilen yetkiye ilişkin kuruluş kodunu,

ç) Dozimetrenin kullanıldığı faaliyet alanını,

d) Dozimetrenin kullanım periyodunu,

e) Dozimetrenin kullanıma başlama ve bitiş tarihlerini,

f) Dozimetrenin türü ve numarasını,

g) Dozimetrenin dağıtıma hazırlandığı ve değerlendirildiği tarihi,

ğ) Dozimetrenin kullanıldığı vücut bölgesini,

h) Okunan doz değerini,

gösteren bilgiler ile Kurum tarafından istenen diğer bilgileri içerir.

(2) Kullanılmadan iade edilen veya herhangi bir sebeple iade edilmeyen dozimetrelere ilişkin açıklama ilgili periyoda ait doz sonuç raporunda belirtilir.

(3) Doz sonuç raporu, doz değerlendirmesini yapan teknik personel ve DSS tarafından imzalanır.

(4) Kişinin birden fazla dozimetre kullanması durumunda, doz sonuç raporunda her bir dozimetre sonucuna ayrı ayrı yer verilir.

Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemi veri içeriği

MADDE 20- (1) Dozimetrelerin değerlendirilmesi sonucunda Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemine doz sonuç raporunda yer alan veriler aktarılır.

(2) Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemine aktarılan verilerde değişiklik yapılması gereken durumlarda dozimetri servisi; gerekçeleri, bilgi ve belgeleri ile birlikte yazılı olarak Kuruma başvuruda bulunur. Başvurunun Kurum tarafından incelenmesi neticesinde, dozimetri servisi tarafından beyan edilen hususların uygun bulunması durumunda veriler Kurum tarafından değiştirilir.

(3) Doz sonuç raporu ile Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sisteminin veri içeriğinin aynı olması zorunludur.

(4) Dozimetrelerin kaybedilmesi, iade edilmemesi veya hasar görmesi gibi sebepler nedeniyle doz değerinin dozimetreden okunmasının mümkün olmadığı durumlarda; dozimetri servisi tarafından, dozimetri hizmeti alan kişiye gönderilen araştırma formunda yer alan hesaplanmış doz değeri Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemine aktarılır. Hesaplanmış doz değerinin belirlenememesi hâlinde ilgili hizmet periyoduna ait dozimetre sonucu Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemine kayıp olarak aktarılır.

Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sisteminin işletilmesi

MADDE 21- (1) Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemi, Kurum tarafından işletilir.

(2) Verilerin dozimetri servisi tarafından Ulusal Merkezi Doz Kayıt Sistemine bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak aktarılıp aktarılmadığı Kurum tarafından incelenir. Verilerin girişi ile ilgili hata tespit edilmesi durumunda, bu hatanın giderilmesi ve tekrarlanmaması için gerekli düzeltici ve/veya önleyici faaliyetler dozimetri servisine bildirilir.

YEDİNCİ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 22- (1) 31/12/2021 tarihli ve 31706 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Dozimetri Hizmeti Verecek Kuruluşların Yetkilendirilmesine İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

(2) Mevzuatta, birinci fıkra ile yürürlükten kaldırılan Dozimetri Hizmeti Verecek Kuruluşların Yetkilendirilmesine İlişkin Yönetmeliğe yapılan atıflar bu Yönetmeliğe yapılmış sayılır.

Geçiş hükümleri

GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce dozimetri hizmetine ilişkin verilmiş olan uygunluk belgeleri, bu Yönetmelikte belirtilen yetki belgesi olarak kabul edilir ve süreleri sona erene kadar geçerlidir.

(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce yetkilendirilmiş kişiler 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan programı en geç üç ay içerisinde Kuruma sunar.

(3) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce karara bağlanmamış mevcut başvurular, başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır.

Yürürlük

MADDE 23- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 24- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Nükleer Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.