Dijital Bağımlılık Fiziki ve Ruhsal Sağlığı Bozuyor
Dijital bağımlılık, kişinin internet kullanımında kendini kontrol edememesi ve bunun neticesinde psikolojik, sosyal ve akademik yaşamında sorunlar yaşaması anlamına gelmektedir.
Uzmanlar, iş hayatı dışında gün içerisinde uzun süre internette zaman geçirme, oyun oynama ve sosyal medyayı takip etmenin dijital bağımlılığa zemin hazırlayabileceği, bu bağımlılığın da kişinin ruhsal ve fiziki sağlığını etkilediğini belirtiyor.
Etlik Şehir Hastanesinde psikiyatri uzmanı olarak görev yapan Doç. Dr. Elif Aktan Mutlu, açıklamasında, alkol, tütün ve ya madde kullanımının en önde gelen bağımlılıklar arasında yer aldığını, son yıllarda ise dijital bağımlılığın bunlar arasında yer almaya başladığını ifade etti. Doç. Dr. Mutlu, dijital bağımlılığın da alkol, tütün ve madde gibi yoksunluk durumlarında kişinin akıl sağlığı, beden sağlığı ve sosyal yaşamında zorlanmaya sebep olabileceğini söyleyerek şu açıklamayı kaydetti; “İnternet bağımlılığı, dijital bağımlılıkların çok önemli bir kısmını oluşturuyor. Bu bağımlılık, internet olmadan huzursuz olmak, neredeyse tüm günü internetin başında geçirmek ve internetin başında olunmayan zamanlarda internete ulaşma planı yapmak, internet nedeniyle kişisel, aile ve sosyal yaşamını ihmal etmek şeklinde olmaktadır.”
Mutlu, internet bağımlısı olan bireylerin günlük yaşamlarında devamlı olarak interneti düşündüklerini, bunun dışında başka işlere odaklanamadıklarının altını çizerek; “Bu bağımlılığı olan kişilerin, internetle ilgilenmekten dolayı iş gücü kaybı yaşadıkları, arkadaş ve aile ilişkilerinin zarar gördüğü ve sosyal yaşamdan uzaklaştıkları görülmektedir. Bu durum, bağımlı şekilde zamanı dijital ortamda geçirmenin, bir süre sonra hastalıklı bir aşamaya geldiğini, kişiyi ruhsal ve bedensel, sosyal ve akademik olarak yoğun etkilediğini göstermektedir.” ifadelerinde bulundu.
Dijital bağımlılıkların içinde teknolojinin gelişmesine bağlı olarak artış gösteren bilgisayar oyunlarının, sosyal medyanın, alışveriş sitelerinin takibinin ve kumar sitelerinin de yer aldığını sözlerine ekleyen Dr. Mutlu, bunların “davranışsal” olarak isimlendirilen bağımlılıklar arasında yer aldığını aktardı.
“Sağlık bir bütündür, beden ve ruh sağlığı birlikte ele alınmalıdır“
Doç. Dr. Elif Aktan Mutlu, bir durumun bağımlılık olarak sınıflandırılması için bireyin zamanının büyük oranını bu alanda geçirmesi ve yokluğunda huzursuz olması gerektiğini dile getiriyor. Öte yandan, özellikle internet bağımlılığı olan kişilerin hangi alanda daha çok zaman harcadıklarının, tedaviyi şekillendiren en önemli unsur olduğunu vurgulayan Mutlu; “Örneğin, kişi internette kumar sitelerinde mi, alışveriş sitelerinde mi, oyun mu oynuyor ya da uygun olmayan cinsel içerikli sitelere mi giriyor, bunları belirliyoruz. Bu durumun, hayatını nasıl etkilediğine bakıyoruz. Buna göre tedavi ve takibi başlatıyoruz.” dedi.
Dijital bağımlılığın tedavi edilmediğinde ciddi akıl ve ruh sağlığı sorunlarına ve iş gücü kaybına yol açtığını belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü; “Sağlık bir bütündür, beden ve ruh sağlığı birlikte ele alınmalıdır. Yapılan çalışmalarda, günün büyük bir kısmını internette çeşitli platformlarda geçiren kişilerde, uykusuzluk, buna bağlı yorgunluk, yoğun dikkatsizlik, mutsuzluk, sürekli bir gergin olma hali, kimseyle görüşmek istememe, okul veya iş hayatında devamsızlık, hatta beyne ve akciğere pıhtı atması gibi ölümcül sonuçlar doğurabilen durumlar belirlendi.
Yine çalışmalar, bu kişilerde uzun süre hareketsiz kalmaya bağlı obezitenin görüldüğünü ve internet başında uyanık kalabilmek için kafein ve enerji içeceklerinin kullanımının arttığını gösterdi. Bunlar da uyarıcı bağımlılığına neden olabilen faktörler. Sosyal sağlığın da bu durumla birlikte eş zamanlı bozulmaya başladığı, internet ve dijital bağımlılığı bulunan kişilerde işe gitmeme, işe geç kalma, iş arkadaşlarıyla ilişkilerinin bozulması, okul başarısının belirgin düşmesi, aile ile iletişimin azalması, yalnızlaşma, içe dönme gibi durumlar saptandı.”
“Çalışmalar, alkol ve madde bağımlılarındaki gibi internet bağımlısı olan kişilerin de beyinlerinin hasar gördüğünü söylüyor”
Mutlu, “Sağlıklı internet kullanımı, kişiyi geliştirir. Bilgi edinilmesi, eğlence amaçlı kullanılması, araştırma yapılması gibi kullanımlar sağlıklı kullanım içine girmektedir.” diye konuştu. Dünya Sağlık Örgütü ve Avrupa Birliği tarafından internet bağımlılığının ruhsal bozukluk olarak tanımlanmasına yönelik adımlar atıldığını belirten Mutlu, internet bağımlılarının beyin görüntülerinin, alkol ve madde bağımlılarınkiyle aynı olduğunu kaydetti. Doç. Dr. Mutlu, “Çalışmalar, aynen alkol ve madde bağımlılarındaki gibi internet bağımlısı olan kişilerin de beyinlerinin hasar gördüğünü göstermektedir.” ifadesini kullandı.
Mutlu, internet ve dijital bağımlılığın şu an için “bozukluk” olarak tanımlandığını ve kısa süre içinde daha farklı sınıflandırma çeşitlerinin yapılacağını, bu konudaki araştırmaların devam etmekte olduğunu bildirerek, internet ve dijital bağımlıların ilaç ve terapilerle tedavi edilebildiğini söyledi. (AA)
