Bilim dünyası, iştahın nasıl kontrol edildiğine ve genetik faktörlerin obezite riskini nasıl artırdığına dair kritik bir mekanizmayı gün yüzüne çıkardı. Yeni araştırma, vücudun iştahı baskılamak ve enerji dengesini sağlamakla görevli temel bir proteinin tek başına yeterli olmadığını, etkili olabilmesi için mutlaka “yardımcı” bir proteine ihtiyaç duyduğunu ortaya koydu.

Hakemli bilimsel dergi Science Signaling’de yayımlanan çalışmada, Birmingham Üniversitesi liderliğindeki uluslararası ekip, iştah ve enerji yönetiminde kilit rol oynayan MC3R adlı proteinin, MRAP2 isimli partner protein olmadan sağlıklı çalışamadığını gösterdi. MC3R, vücudun aldığı enerjiyi depolayıp depolamama ya da harcama kararında merkezi bir rol üstleniyor.

İştah Düzenlemesinde Eksik Halka Tamamlandı

Daha önceki çalışmalar, MRAP2’nin açlık hissinin düzenlenmesinde kritik olan MC4R proteini için gerekli olduğunu ortaya koymuştu. Yeni araştırma ise MRAP2’nin, yapısal olarak benzer bir protein olan MC3R için de aynı hayati desteği sağladığını kanıtladı.

Hücre modelleri üzerinde yapılan deneylerde, MRAP2 ile MC3R’nin dengeli şekilde birlikte bulunduğu durumlarda hücresel sinyallemenin çok daha güçlü olduğu gözlemlendi. Bu durum, MRAP2’nin enerji alımı ile enerji harcaması arasındaki hassas dengeyi kurmada MC3R’ye doğrudan destek verdiğini gösterdi.

Araştırmacılar ayrıca, MRAP2’nin hem MC3R hem de MC4R sinyallerini güçlendirmesini sağlayan kritik protein bölgelerini de tanımladı.

Genetik Mutasyonlar İştah Sinyallerini Devre Dışı Bırakıyor

Çalışmanın en dikkat çekici bulgularından biri, obeziteyle ilişkilendirilen bazı MRAP2 genetik mutasyonlarının, MC3R sinyallemesini ciddi şekilde zayıflatması oldu. Mutasyona uğramış MRAP2 proteinleri, iştahı düzenleyen sistemi yeterince aktive edemedi.

Bilim insanlarına göre bu durum, normalde enerji dengesini sağlayan hormonal mekanizmanın bozulmasına yol açıyor. Sonuç olarak vücut, açlık hissini ve enerji kullanımını sağlıklı biçimde yönetemiyor; bu da kilo alımı ve obezite riskini artırıyor.

Obeziteyle Mücadelede Yeni Bir Kapı Açılıyor

Çalışmanın başyazarı, Birmingham Üniversitesi’nden Doç. Dr. Caroline Gorvin, bulguların önemini şu sözlerle değerlendirdi:

“Bu sonuçlar, enerji dengesi, iştah ve ergenlik zamanlaması gibi temel işlevleri yöneten hormonal sistemin nasıl çalıştığını anlamamız açısından çok önemli. MRAP2’nin bu hayati proteinler için kilit bir destekçi olduğunun ortaya konması, genetik olarak obeziteye yatkın bireyler için de güçlü bir uyarı niteliğinde. MRAP2 mutasyonları, obezite riskinin açık bir göstergesi.”

Araştırmacılar, MRAP2’nin iştah sinyallerini nasıl güçlendirdiğini daha ayrıntılı şekilde çözerek, gelecekte bu proteini hedef alan yeni ilaçların geliştirilip geliştirilemeyeceğini araştırmayı hedefliyor. Böyle tedavilerin, tokluk hissini artırarak aşırı yeme davranışını azaltabileceği ve diyetle yeterince kontrol altına alınamayan vakalarda enerji dengesinin yeniden kurulmasına yardımcı olabileceği belirtiliyor.