Yoğun Yaşanan Sis Ölüme Sebep Olabilir. Prof. Dr. Engin Tutkun’un açıklamalarıyla haberimizin detayları aşağıda bulunuyor…
Endüstriyel Toksikoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Engin Tutkun, son zamanlarda Ankara ve İstanbul’da sis olarak görülen hava hadiseların gerçekte smog diye tabir edilen olgular bulunduğunu ifade etti. ANKARA VE İSTANBUL’DA YOĞUN SİS tutkun, smog hadisesinin geçmişteki bilimsel çalışmalara da husus bulunduğunu söyleyerek “Son zamanlarda başta Ankara ve İstanbul olmak üzere yoğun sis varlığına dair haberlerin basınımıza yansıdığını görmekteyiz. Bunun gerçekte sis olmayıp ‘smog’ olarak isimlendirilen, toplum sağlığı yönünden risk meydana getiren bir olgu bulunduğunu hatırlamamız gerekiyor. Bu, meteorolojik bir proses olmakla beraber hava kirliliği ile birleştiğinde çok sayıda sıhhat problemine yol açtığı geçmişte oluşturulan bilimsel çalışmalarla meydana konmuş halde” dedi.
Bu hususta en çok tanınan örneklerin;
- 5 Aralık 1930’da Belçika Meuse Valley’de,
- 27-30 Ekim 1948’de ABD Donora kentinde,
- 5-9 Aralık 1952’de İngiltere Londra’da görüldüğünü
anımsatan Tutkun, “Kavramsal olarak ‘smog’; sıcaklık inversiyonu ile meydana gelen bir hadise fakat toksik endüstri emisyonlarının varlığında, etkilediği alanlarda, başta solunum yolları olmak üzere sağlığı olumsuz etkilemekte. Sıcaklık inversiyonu üstteki hava tabakalarının yere yakın hava tabakalarından daha sıcak olması haline denir. Sıcaklık yükseldikçe azalması gerekirken artıyordur. Böyle bir halde hava kütlesi yukarıya doğru değil aşağı doğru hareket eder ve taşıdığı bütün kirleticiler insanların soluma mesafesinde yer almaya başlar. İleri yaştakiler başta olmak üzere kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), akut ve kronik bronşial astım, solunum yolu komplikasyonları ile seyreden kronik hastalığı olanlarda hastalığı şiddetlendirebildiği gibi erken ölümlere de yol açabiliyor. Bu havanın solunmasıyla beraber sülfür dioksit, sülfirik asit dumanı, karbondioksit, karbonmonoksit, florid gazları başta olmak üzere çoğu toksik kimyasala maruz kalma riski sahip olunan bulunuyor” ifadelerini kullandı. FARKINDALIĞIN ARTIRILMASI HALK SAĞLIĞI AÇISINDAN ÖNEM ARZ EDİYOR Tutkun, “Bu sorunun, hayat sürdüğümüz pandemi ile de yakından teması bulunduğunu vurgulamak gerekiyor. 1952’de Londra’da yaşandığında aynı dehemmiyetde bir influenza epidemisi bulunduğu ve smog varlığının, bu epidemiden beklenilen ölüm ve hastalık hızlarını çok anlamlı bir biçimde artırdığı bilimsel çalışmalarda gösterilmiş halde. 1952’de Londra’da olan smogda 12 bin bireyin öldüğü bilimsel tetkik neticesi olarak karşımıza çıkıyor. Dhadiseısıyla Covid-19 pandemisinin meydana getirdiği hastalık yüküne bir de bu durumun eklenmiş olmasının; mümkün ölüm ve hastalık süratini çok ciddi bir şekilde artıracağı; hastane müracaat sayılarında ve Acil Servis-Yoğun Bakım yatış oranlarındaki artışın sıhhat sisteminde zorlanmalar oluşturacağından hareketle etkin önlemler alınması çok mühim duruma gelmektedir” şeklinde konuştu.
SOLUNUM KORUYUCU MASKELER KULLANILMASI ÖNERİSİ Prof. Dr. Tutkun, açıklamasının devamında ise şunları dile getirdi: “Sağlık Bakanlığı, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın, hem de İçişleri ve Çalışma Bakanlıklarının, ivedilikle bu durumun yaşandığı bölgelere özel önlemler alması ve toplumun bu hususta eğitim ve farkındalığının artırılması halk sağlığı yönünden ehemmiyet ve öncelik arz etmektedir. Duyarlı popülasyonların ve kronik hastalığı olanlar başta olmak üzere titiz kümelerin sokağa çıkmaması, sıhhatli bireylerin açık havada spor yapmamaları, sokağa çıkmak mecburiyetinde kalan her bireyin bu proseste sokakta geçirecekleri vakit husussu ile alakalı dikkatli olması, solunum koruyucu maskeler kullanmaları önerilebilir. İlgili şehirlerde ulusal yönetimlerin kalorifer ve sobaların yanma derecesi ile alakalı kararlar almaları ve duyurmaları bu kronik daha basit atlatılabilmesine yardımcı olacaktır. Vatandaşların kalorifer ve sobalarını sıksık ama düşük sıcaklıklarda yakmaları, araçların egzoz kirliliğinin etkisinin durdurulabilmesi amacıyla mümkün bulunduğunca toplu taşıma kullanılması tavsiye edilebilir.