İzmir Biyotıp ve Genom Merkezinde (İBG) görevli bilim insanları, halk arasında sarı nokta olarak bilinen retina hastalığına karşı özgün bir ilaç geliştirdi. Araştırma Grup Lideri Dr. Sibel Kalyoncu Uzunlar, 2020’de başladığı çalışmalar sonucunda, körlüğe kadar ilerleyebilen bu hastalığın tedavisinde kullanılacak yerli ilacı 5 yılda geliştirmeyi başardı.

Geliştirilen ilaca, projeye destek veren biyoteknoloji şirketinin Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Ercan Varlıbaş’ın soyadından esinlenerek “Varliciment” adı verildi. Dr. Uzunlar, “Mevcut ilaçların tamamı ithal. Bizim geliştirdiğimiz ilaç daha küçük bir molekül yapısına sahip olduğu için proteine daha iyi bağlanıyor ve hastalığın ilerlemesini daha etkili şekilde durduruyor” dedi.

Sarı nokta hastalığının özellikle ileri yaşlarda görüldüğünü belirten Uzunlar, tedavi edilmediğinde körlüğe yol açtığını vurguladı. Yeni ilaç, 1-2 ayda bir enjeksiyon yoluyla uygulanarak görme kaybını engelliyor. Yapılan deneylerde, “Varliciment”in piyasadaki ilaçlara kıyasla daha etkili sonuçlar verdiği ortaya kondu.

“İlk önce hayvan deneylerinin tamamlanması gerekiyor”

ABD’den dönerken en büyük hedefinin Türkiye’de bir ilaç geliştirmek olduğunu dile getiren Uzunlar, şunları kaydetti:

“Aslında ilk orijinal biyoteknolojik ilaç geliştirdik. Piyasaya geçebilmesi için hayvan deneylerinin tamamlanması gerekiyor. Bu tamamlandıktan sonra klinik araştırmalar başlıyor. Bu da insan deneyleri demek aslında. Faz 1, 2 ve 3 şeklinde. Bu da eğer başarılı şekilde tamamlanırsa artık piyasaya sürülmüş oluyor. Türkiye’de daha önce ne yazık ki orijinal bir ilaç keşfedilmedi ama bu değişecek. Türkiye’ye dönme amacım bu. Şu an onun için çalışıyorum. Muadillerine göre daha etkili olduğunu gösterdik ve daha ucuz olacak Türkiye’de üretileceği için.”

Dr. Gülçin Çakan Akdoğan ise geliştirdikleri ilacın insan hücreleri, zebra balığı ve farklı deney modellerinde yapılan çalışmalarda etkili olduğunu belirlediklerini söyledi.

Çalışmaya destek veren biyoteknoloji şirketinin yönetim kurulu başkanı Dr. Ercan Varlıbaş da “Ülkemizden dünyaya büyük bir atılım olacak. Hem gururlu ve hem de heyecanlıyız.” dedi.