Kanser, kalp rahatsızlıkları ve nörolojik hastalıklar gibi kronik hastalıklardan kaynaklanan ölümler dünya genelinde azalmaya devam etse de, yeni bir analize göre son yıllarda bu ilerleme ciddi şekilde yavaşladı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Imperial College London tarafından yapılan araştırma, 185 ülkenin kronik hastalık risklerini mercek altına aldı.

Almanya ve ABD Geride Kaldı

Araştırmada, gelişmiş Batılı ülkeler arasında Almanya en kötü performans gösterenlerden biri oldu. 2010’larda kronik hastalıklardan ölümlerde en az düşüşü kaydeden Almanya, sadece ABD’den daha iyi sonuç alabildi. Özellikle 30’lu yaşlardaki kadınlarda ve 65–75 yaş grubunda akciğer kanseri ve demansa bağlı ölümlerde artış dikkat çekti.

İskandinav Ülkeleri Başarı Örneği

Buna karşılık Danimarka, Norveç ve İsveç, ölümlerin azalmasında Avrupa’nın en başarılı ülkeleri oldu. Özellikle çalışma çağındaki yetişkinlerde görülen iyileşmeler, bu ülkeleri kronik hastalıklarla mücadelede öne çıkardı. Raporda, Danimarka Batılı ülkeler için “örnek ülke” olarak gösterildi.

Doğu Avrupa’da Öne Çıkanlar

Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri de genel olarak ilerleme kaydetti. Moldova, kronik hastalık riskinde en büyük düşüşü yaşayan ülke olurken, Rusya ve çevresinde alkol kontrol politikalarının etkili olduğu belirtildi.

Uzmanlardan Uyarı

DSÖ yetkilisi Leanne Riley, kronik hastalıkların küresel yükünü “kabul edilemeyecek kadar yüksek” olarak tanımladı. Imperial College’dan Prof. Majid Ezzati ise tütün ve alkol kontrolü, diyabet ilaçlarına erişim, kanser taramaları ve kalp krizi tedavilerinin önemine dikkat çekti:

“Çoğu ülkede etkili sağlık programları ihtiyacı olan kişilere ulaşmıyor, insanlar sağlık sisteminin dışında kalıyor.”

Siyasi İrade ve Yatırım Şart

Araştırmanın sonuçları, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda yapılacak kronik hastalıklar toplantısı öncesinde yayımlandı. Uzmanlar, ülkelerin daha fazla yatırım yapması ve verilen taahhütlerin somut politikalara dönüşmesi gerektiğini vurguluyor.