“Yüzyılın Beyin Cerrahı” olarak anılan Prof. Dr. Mahmut Gazi Yaşargil’in adı, beynin bugüne dek ismi konmamış bir anatomik bölgesine verildi. Bu anlamlı onurlandırma, İsviçre’nin Zürih kentinde düzenlenen Dünya Beyin Cerrahisi Akademisi (WANS) İşbirliği Konferansı kapsamında gerçekleştirilen “Yaşargil 100. Yıl Dönümü Sempozyumu”nda duyuruldu.

Etkinlikte, Yaşargil’in hem bilim dünyasına hem de insanlığa kattığı değerler bir kez daha vurgulandı. Programa; Türkiye’nin Zürih Başkonsolosu Büyükelçi Fazlı Çorman, eşi Dianne Yaşargil, Prof. Dr. Uğur Türe, Prof. Dr. Luca Regli, TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker, WANS Başkanı Prof. Dr. Imad Kanaan ve çok sayıda bilim insanı katıldı.

Beynin “isimsiz oluğu” artık Yaşargil’in adını taşıyor

Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Beyin ve Sinir Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Uğur Türe, yaptığı konuşmada Yaşargil’in, Kadıköylü Herofilus’tan bu yana yetişmiş en önemli beyin cerrahlarından biri olduğunu vurguladı. Türe, beyinde yalnızca bir bölgenin adlandırılmadığını, bu önemli noktanın artık “Yaşargil Sulcus” olarak anılacağını söyledi.

Türe, Nisan 2025’te Journal of Neurosurgery dergisinde yayımlanan makalesinde, Yaşargil’in daha önce “isimsiz beyin oluğu” diye tanımladığı bu yapıya onun ismini önerdiğini belirtti. “Bu adlandırma, hocamızın mirasını bilim dünyasında ebedileştirecek” dedi.

“İyi cerrah, aynı zamanda iyi bir anatomisttir”

TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker ise Yaşargil’in geçmişte sıkça vurguladığı, “Anatomi bilmeyen cerrah, cerrah değildir” sözlerine atıfta bulundu. Şeker, Yaşargil’in temel tıp bilimlerine verdiği önem ve genç bilim insanlarına olan desteğinin örnek alınması gerektiğini belirtti.

“Vatanını hiç unutmadı, her zaman onurla temsil etti”

Gala yemeğinde konuşan Zürih Başkonsolosu Fazlı Çorman, Yaşargil’in sadece 100. yaşını kutlamak için değil, aynı zamanda tüm insanlığa yaptığı katkıları onurlandırmak için bir araya gelindiğini söyledi. Çorman, “Yaşargil, elleriyle ve zihniyle modern beyin cerrahisinin temel taşlarını döşedi. Dünya vatandaşıydı ama vatanını asla unutmadı. Onu anmak bizler için büyük bir onur” ifadelerini kullandı.

Mikrocerrahinin mimarı

Yaşargil’in özellikle mikrocerrahi alanındaki öncülüğü, sempozyumda geniş şekilde ele alındı. 1960’lardan itibaren geliştirdiği tekniklerle binlerce cerrahı eğiten ve cerrahi yaklaşımlara yeni bir soluk getiren Yaşargil, yalnızca bilimsel başarılarıyla değil, eğitmenliği ve insanlığıyla da tanındı.

Bir yaşam: Gazi Yaşargil

1925’te Diyarbakır’da doğan Yaşargil, tıp eğitimine Almanya’da başladı ancak savaş nedeniyle İsviçre’ye geçti. 1949’da Basel Üniversitesi’nden mezun oldu. Kariyeri boyunca Zürih Üniversitesi ve Arkansas Üniversitesi’nde görev yaptı. Mikrovasküler cerrahinin temellerini atan, modern beyin cerrahisine yön veren Yaşargil, 2013’ten itibaren Yeditepe Üniversitesi’nde bilimsel çalışmalarını sürdürdü.

Haziran 2024’te, adına “Yaşargil Mikronöroşirürji Akademisi” kurulan Prof. Dr. Gazi Yaşargil, 10 Haziran 2025’te hayatını kaybetti.