Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı “Türkiye Ulusal Anne Ölümleri Çalışması”nın sonuçlarına göre, 2024 yılında anne ölüm oranı yüz bin canlı doğumda 11,5’e düştü. Bu, ülkenin bugüne kadar kaydettiği en düşük oran. 2005 yılında 28,5 olan oran, 2017’de 14,5, 2023’te 13,5 seviyesine gerilemişti. Hedef olarak belirlenen 2030 BM Sustainable Development Goal (SDG) sınırı olan 70’in çok altına şimdiden ulaşılmış oldu.

Bebek ve 5 Yaş Altı Ölümlerinde Değişim

Aynı çalışma, bebek (0–1 yaş) ölüm hızının 2023’te binde 10,1 iken 2024’te binde 9,0’a; 5 yaş altı ölüm hızının ise 2023’te binde 14,7’den 2024’te binde 11,1’e düştüğünü ortaya koydu. Bu gelişme, özellikle anne ve çocuk sağlığı alanlarındaki hizmet kalitesinin artırılması ve erişimin güçlendirilmesinin doğrudan etkisi olarak değerlendiriliyor.

2000’li yılların başından itibaren başlayan sağlık sistemindeki dönüşüm, özellikle doğum öncesi takip, acil obstetrik müdahale kapasitesinin artırılması, anne sağlığı merkezlerinin yaygınlaşması ve doğum sonrası bakımın güçlendirilmesiyle desteklendi. Sağlık Bakanlığı ve TÜİK verileri arasında uyumlu olarak izlenen bu düşüş, ülkenin gelişmişlik göstergeleri arasında yüksek yer almasını sağladı.

Birleşmiş Milletler’in küresel SDG hedefi olan “her 100.000 canlı doğumda 70’in altı” hedefine Türkiye erken ulaştı. Artık odak, mevcut düşük düzeyin korunması ve bölgeler arası eşitsizliklerin azaltılması üzerine yoğunlaşıyor. Özellikle kırsal kesimlerdeki sağlık hizmetlerine erişimin güçlendirilmesi, anne ölümünün tamamen önlenmesi için kritik görülüyor.