Sağlık Bakanlığı’ndan Dünya Hepatitliler Günü Mesajı
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından 28 Temmuz Dünya Hepatit Günü olarak belirlendi. Sağlık Bakanlığı’da dünya genelinde hastalığın büyük oranda geç dönemde belirti vermesi ve hastaların büyük çoğunluğunun hastalıklarının farkında olmamaları nedeniyle viral hepatite dikkati çekmek amacıyla duyuru yayınladı.
DSÖ, hepatitsiz bir geleceğin tüm dünyada ortak bir çaba ile elde edilebileceğini vurguluyor. 2030’a kadar tüm ülkelerin bir halk sağlığı tehdidi olan viral hepatitleri ortadan kaldırmak için birlikte çalışmaya devam etmesi hedefleniyor. DSÖ’nün viral hepatit önleme ve kontrolü amacıyla yayımladığı Küresel Eylem Planı ile viral hepatit bulaşının durduğu ve ihtiyacı olan herkesin güvenli ve etkili tedaviye ulaşabildiği bir dünyaya gidilmesini amacı ülkemiz için de geçerli. Dünnyada yılda 1,1 milyon kişi viral hepatitler nedeniyle yaşamını yitiriyor. Bu konuda;
“9,4 milyon kişinin kronik hepatit C enfeksiyonu tedavisine erişebildiği, kronik hepatit B enfeksiyonu olan kişilerin yüzde 10’unun tanı aldığı ve bu kişilerin de yüzde 22’sinin tedaviye erişebildiği, dünya genelinde çocukların yüzde 42’sinin hepatit B aşısının ilk dozuna erişim sağlayabildiği belirtilmektedir. DSÖ’ye göre 2019 yılında, akut hepatit A ve E enfeksiyonlarının komplikasyonları nedeniyle dünya çapında yaklaşık 78 bin ölüm meydana geldiği tahmin edilmektedir. Küresel çabalar, hepatit B, C ve D enfeksiyonlarının ortadan kaldırılmasına öncelik vermektedir.
Akut viral hepatitlerden farklı olarak, bu 3 enfeksiyon, sessiz bir seyir göstermekte, siroz ve karaciğer kanserinden yılda 1 milyondan fazla kişinin ölümüyle sonuçlanan kronik hepatite neden olmaktadır. Hepatit B, C ve D enfeksiyonlarına bağlı kronik hepatit enfeksiyonu, hepatit ölümlerinin yüzde 95’inden sorumludur.” denildi.
Hepatit B’den Korunma
Açıklamada, hepatit A’nın Türkiye’de hijyen kurallarına ve temizlik koşullarına uyum, temiz su kaynaklarına ulaşımın artışı, sosyoekonomik koşullarla ilgili diğer göstergelerin iyileşmesi ve 2012 sonu itibarıyla başlayan hepatit A aşı uygulamaları sonucunda hastalığın görülme sıklığının 2019’da 100 binde 0,30’a, 2021’de 100 binde 0,20’ye düştüğüne işaret edildi. Hepatit B hastalığından korunmanın en etkili yolunun aşılanma olduğu vurgulanan açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:
“Ülkemizde hepatit B aşısı, 1998 yılı itibarıyla rutin çocukluk çağı aşı takvimine eklenmiştir. 2005-2009 yılları arasında okullarda yapılan destek aşılamaları ve risk grubu aşılamaları uygulamaya alınmıştır. Bağışıklama hizmetleri, Bakanlığımız tarafından yürütülen en önemli ve etkili koruyucu sağlık hizmetlerinden birisi olup, Genişletilmiş Bağışıklama Programı kapsamında, hepatit B aşılamaları yüksek öncelikli stratejilerimizdendir. Hepatit B aşısı 2021 yılı 3. doz kapsayıcılığı yüzde 95,54 olarak gerçekleşmiştir.”
Hepatit C virüsüne karşı aşının henüz bulunmadığı, ancak kullanılmaya başlanan yeni ilaçlarla tedavide yüzde 95’in üzerinde iyileşme sağlandığı belirtilen açıklamada, hepatit D virüsünün Hepatit B Virüs (HBV) enfeksiyonu olan kişilerde hastalığa yol açtığı, HBV’nin yokluğunda enfeksiyon yapmadığı fakat hafif seyreden HBV enfeksiyonunu daha ağır ve hızlı seyreden bir hastalığa dönüştürebileceği vurgulandı.
Spesifik bir tedavisi ve aşısı olmayan hepatit E’nin ise fekal-oral (dışkı ile temas) yolu ile bulaştığı, vahşi ve evcil hayvanlarda bulunduğu ve akut enfeksiyona yol açtığı anlatılan açıklamada, gebelikte geçirildiğinde hepatit E hastalığının daha ciddi seyrettiğine işaret edildi. Açıklamada, “Aşı dışında hepatitlerden korunmanın en etkili yolu, bulaş yoluna ilişkin koruma önlemlerinin alınmasıdır.” ifadesi kullanıldı.
