Sağlık Bakanlığı kan basıncı ve bel çevresi ölçümü yapılmasını öneriyor.
40 yaş ve üstüne ise bu tetkiklere ilave kan şekeri ve kardiyovasküler risk değerlendirmesi yaptırmaları öneriliyor. Her yıl 3-9 Eylül’de düzenlenen Halk Sağlığı Haftası etkinliklerinin bu yılki teması “Kronik Hastalıklarda Tarama ve İzlemler” olarak belirlendi.
Türkiye en fazla ölüme ve engelliliğe neden olan nedenler kalp ve damar hastalıkları, kanserler, diyabet ve kronik hava yolu hastalıkları olarak belirlendi. 70 yaş altındaki erken ölümlerin 2025’e kadar yüzde 25 azaltılmasını hedefliyor.Düzenli tarama ve izlemler, hastalıkların önlenmesi ve erken dönemde teşhisi açısından büyük önem taşıyor. Kronik hastalıklarda, obezite, tütün ürünlerinin kullanımı, sağlıksız beslenme ve hareketsiz yaşam en önemli risk faktörleri arasında sayılıyor.
Kan Basıncı ve Bel Ölçümü Tavsiyesi
Aile hekimlerince;
- tarama ve izlemler hastalık riski olan bireylerin erken tespiti,
- sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri konusunda danışmanlık hizmeti,
- kronik hastalığı olan bireylerin daha fazla komplikasyon yaşamadan hayatlarını idame ettirmeleri ve yaşam kalitelerini artırmaları hedefleniyor.
Düzenli Kontrolün Önemi
Kronik hastalıklara karşı vatandaşların aile hekimine başvurarak yılda en az bir kez kan basıncını, boy, kilo ve bel çevresini, 40 yaş ve üstü kişilere ise bu tetkiklere ilave kan şekerini ölçtürmeleri tavsiye ediliyor. Kan basıncı veya kan şekerinin yüksek çıkması durumunda ilave ölçüm ve tetkikler isteyebilen aile hekimleri ayrıca hipertansiyon, diyabet veya obezite hastalarının kan basıncı, kilo ve kan şekerinin kontrol altında tutulması için tedavi planı yaparak takibini sağlıyor. Hastalar, ihtiyaç görülen durumlarda uzman hekime sevk ediliyor.
Aile Hekimlerine Başvuru
Aile hekimlerinden sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite, tütün ve tütün mamullerinden uzak durma, alkol bırakma gibi yaşam tarzı değişiklikleri konusunda da danışmanlık desteği alınabilmektedir. İleri durumlarda vatandaşlar Bakanlığın Sağlıklı Hayat Merkezlerine yönlendiriliyor. Vatandaşlar, kendileri için hazırlanan tedavi planlarını e-Nabız üzerinden de görüp, evde kendi ölçtükleri kan basıncı değerlerini sisteme ekleyebiliyor.
Kardiyovasküler Risk Değerlendirmesini
40 yaş ve üstü kişiler yılda en az bir kez kardiyovasküler risk değerlendirmesi yaptırmayı da ihmal etmemelidir. Risk değerlendirmesinde yaş, cinsiyet, sigara kullanımı bilgileri alınan hastaların kan basıncı ölçülüyor ve total kolesterol değerine bakılarak 10 yıl içinde bazı kalp damar hastalıklarından ölüme ilişkin riski hesaplanıyor. Bu hesaplama sonrasında aile hekimleri, hastalara yaşam tarzı değişiklikleri konusunda danışmanlık vermenin yanı sıra gerekli durumlarda daha ileri tetkik ve tedavi planı için hastaları uzman hekime yönlendiriyor.
65 yaş ve üstündeki bireylerin de yılda en az bir kez genel sağlık durumlarına yönelik aile hekimine başvurması önem taşıyor. Bu muayenede, laboratuvar testleri, kişilerin beslenmesi, günlük yaşam aktiviteleri ve zihinsel faaliyetleri gerçekleştirebilme durumları değerlendiriliyor, varsa kullanılan ilaçlar gözden geçiriliyor.
