İngiltere ve Galler’de yapılan 11 bini aşkın katılımcıyı kapsayan araştırma, 13-17 yaş arasındaki gençlerin dörtte birinin ruh sağlığı desteği almak için yapay zekâ tabanlı sohbet robotlarını kullandığını ortaya koydu. Uzmanlar, uzun bekleme listeleri ve erişim zorluklarının gençleri insan yerine yapay zekâya yönlendirdiğine, bunun ise ciddi riskler barındırdığına dikkat çekiyor.

Şiddet Mağduru Gençler Yapay Zekâya Daha Çok Yöneliyor

Araştırma, özellikle şiddetten etkilenen gençlerin — mağdur ya da fail olsun — yapay zekâ sohbet robotlarını daha yoğun kullandığını gösterdi. Tottenham’da yaşayan Shan adlı genç, iki yakın arkadaşının biri silahla, biri bıçaklanarak öldürüldükten sonra yaşadığı travmayla baş etmek için önce Snapchat’in yapay zekâ özelliğine, ardından ChatGPT’ye yöneldi.
Shan, yapay zekâ ile konuşmanın daha güvenli ve daha az yargılayıcı hissettirdiğini belirterek, “Kesinlikle bir arkadaş gibi. Daha az korkutucu, daha özel ve daha az yargılayıcı.” dedi.

Bekleme Listeleri Yapay Zekâyı Alternatif Hâle Getiriyor

Birçok genç, ruh sağlığı hizmetlerinde aylar hatta yıllar süren bekleme sürelerinin yapay zekâya yönelmede belirleyici olduğunu söylüyor. Bazıları, okul terapistlerine aktardıkları bilgilerin aileleriyle paylaşılabileceği endişesi taşıdığı için sohbet robotlarını daha “gizli” bir alan olarak görüyor.
Araştırma bulguları ayrıca siyah gençlerin yapay zekâ uygulamalarına yönelme oranının beyaz gençlere kıyasla iki kat yüksek olduğunu ortaya koydu.

“24 Saat Ulaşılabilir Olması Büyük Avantaj”

Gençler, yapay zekâ uygulamalarının günün her saati erişilebilir olmasını önemli bir avantaj olarak görüyor. Bazı erkek çocukların ise çete faaliyetleri nedeniyle öğretmenlere veya aile bireylerine bilgi sızdırılabileceği korkusuyla yapay zekâya yöneldiği belirtiliyor.

Uzmanlardan Ciddi Uyarılar

Gençlik Bağışı Fonu CEO’su Jon Yates, “Çok fazla genç destek alamıyor. Teknolojiye yönelmeleri şaşırtıcı değil ama özellikle risk altındakiler için bir robota değil, bir insana ihtiyaç var.” diyerek duruma dikkat çekti.
Uzmanlar, uzun süreli yapay zekâ etkileşiminin tehlikelerine yönelik endişelerin hızla arttığını, bu sistemlerin ruh sağlığı desteği için tasarlanmamış olduğunu vurguluyor.

OpenAI Hakkında Dava Süreçleri ve Yeni Güvenlik Çalışmaları

ChatGPT’nin geliştiricisi OpenAI, uzun süreli kullanım sonrası intihar eden gençlerin ailelerinin açtığı davalarla karşı karşıya. Kaliforniya’da 16 yaşındaki Adam Raine’in intiharının ardından şirket, olayın sohbet robotuyla ilişkilendirilmesini reddetti. OpenAI, kullanıcıları gerçek destek kaynaklarına yönlendiren ve riskli durumları tespit edebilen yeni güvenlik sistemleri üzerinde çalıştığını açıkladı.

“Gençler Sürecin Merkezinde Olmalı”

Gençlik şiddeti ve ruh sağlığı üzerine çalışan araştırmacı Hanna Jones, yapay zekânın gençler için “her soruya cevap veren sihirli bir kitap” gibi göründüğünü ancak düzenleme eksikliğinin büyük risk taşıdığını söyledi.
Jones, “Bu sorun yetişkinlerin gençler adına karar vermesiyle çözülemez. Gençlerin bu sürecin merkezinde olması gerekiyor.” diyerek yeni ve kanıta dayalı düzenlemelerin zorunluluğuna dikkat çekti.