Akdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Güray Doğan, orman yangınlarının sadece ağaçları ve doğayı yok etmediğini, aynı zamanda ciddi bir halk sağlığı sorunu olduğunu vurguladı. Yangın anında atmosfere karışan zehirli gazların ve partikül maddelerin insan sağlığı üzerinde olumsuz etkiler oluşturduğuna dikkat çekti.

Zehirli Gazlar Sağlık Sorunlarını Tetikliyor

Yangın sırasında havaya salınan partikül madde, azot oksit ve karbonmonoksit gibi kirleticilerin solunum ve dolaşım sistemi hastalıklarına yol açabileceğini belirten Doç. Dr. Doğan, özellikle yaşlılar, çocuklar ve kronik hastalığı bulunan bireylerin bu süreçte büyük risk altında olduğunu ifade etti.

Asıl Tehlike Görünmeyen Kirleticilerde

Orman yangınlarının çoğunlukla yanan bitki örtüsü ve kül olmuş alanlar üzerinden değerlendirildiğini belirten Doğan, asıl tehlikenin havaya yayılan kirletici maddeler olduğunu vurguladı. Bu maddelerin hem çevreye hem de insan sağlığına ciddi zararlar verdiğini söyledi.

Kirlilik Uydu ve Yer Ölçümleriyle İzleniyor

Yangınlar sırasında oluşan hava kirliliğinin uydu verileri ve yer ölçümleriyle izlendiğini belirten Doğan, bu verilerin, tehlikeli gazların yayılımını ve etkilediği alanları belirlemede büyük önem taşıdığını dile getirdi.

Yer ölçümleriyle hava kalitesinin dramatik biçimde bozulduğunu tespit ettik

Türkiye’nin 2021’de yaşadığı büyük Manavgat yangınını hatırlatan Doç. Dr. Güray Doğan, “O yangın sırasında çıkan kül bulutunun Kıbrıs açıklarına kadar ulaştığını gördük. Yer ölçümleriyle de hava kalitesinin dramatik biçimde bozulduğunu tespit ettik. Partikül madde yoğunluğu, normal yaz dönemlerine göre 20-25 kat artmıştı” ifadelerini kullandı.

Yaşlılar, çocuklar ve kronik rahatsızlığı olan kişiler, yangın dumanına karşı en hassas gruplardır

Orman yangınlarının insan sağlığı üzerindeki doğrudan etkilerine değinen Doç. Dr. Doğan özellikle kalp, solunum ve dolaşım sistemi hastalığı bulunan bireylerin, yangın bölgelerinden uzaklaştırılması gerektiğini söyleyerek, “Yaşlılar, çocuklar ve kronik rahatsızlığı olan kişiler, yangın dumanına karşı en hassas gruplardır” dedi.

Bu zincirin kırılması için toprağın restorasyonu kritik önemde

Yangınların ardından yalnızca havanın değil, toprağın ve suyun da kirlenebileceğini vurgulayan Doç. Dr. Güray Doğan, AÜ olarak yangın sonrası hava, su ve toprak kalitesi üzerine bilimsel çalışmalar yürüttüklerini aktardı. Doç. Dr. Doğan, “Toprak sağlığına kavuşmadığında, yeniden su ve hava kirliliği meydana gelebiliyor. Bu zincirin kırılması için toprağın restorasyonu kritik önemde” diye konuştu.

Orman yangınlarının sadece bir doğal afet olmadığını vurgulayan Doç. Dr. Güray Doğan, “Bu yangınlar sadece ekosistemi değil, aslında bir yaşamı, bir külliyatı zehirlemekle tehdit ediyor. Bu nedenle bireylerden kurumlara kadar herkesin farkındalığı artıracak adımlar atması gerekiyor” ifadelerini kullandı.