Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), Sağlık Bakanlığı’nda sürekli işçi statüsünde çalışan bir personelin ikili vardiya gerekçesiyle talep ettiği ikinci öğün yemek ücretini reddetti. Karar, vardiyalı çalışanların yemek haklarına ilişkin önemli bir emsal niteliği taşıyor.

Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsman), 696 sayılı KHK kapsamında taşerondan kadroya geçen ve Antalya Devlet Hastanesi’nde acil servis veri giriş görevlisi olarak çalışan bir personelin ikinci öğün yemek ücreti talebini değerlendirdi. Başvuran personel, eşinin Türk Silahlı Kuvvetleri personeli olması nedeniyle önce Eskişehir’de, halen ise Bingöl Devlet Hastanesi’nde geçici görevle çalıştığını; ikili vardiya sisteminde ikinci öğün için ödeme yapılmamasının mağduriyet yarattığını belirterek bu hakkın tanınmasını istedi.

Bakanlığın Savunması: Üç Öğün Yemek Hizmeti Veriliyor

Sağlık Bakanlığı, yataklı tedavi kurumlarında vardiyalı çalışan personele üç öğün (sabah kahvaltısı, öğle ve akşam yemeği) yemek hizmeti sunulduğunu bildirdi. Geçici görevli hastanelerden gelen puantajlarda ikinci öğün için herhangi bir ücret talebinin yer almadığı, Ramazan ayında oruç tutan personel için ise gerekli ödemelerin yapıldığı ifade edildi. Ayrıca, TÜHİS ile Öz Sağlık-İş Sendikası arasında imzalanan toplu iş sözleşmesinde, ikinci öğün yemek ücretinin yalnızca yemek verilemeyen hallerde ödeneceği hükmüne dikkat çekildi.

KDK’nın Gerekçesi: Ayni Hizmet Varsa Nakdi Ödeme Yok

KDK kararında, Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’ne atıfla vardiyalı personelin çalışma süresine isabet eden öğünlerde yemek alabileceği; ancak üç öğün yemek hizmetinin ayni olarak sağlandığı durumlarda idarenin ayrıca nakdi ödeme yükümlülüğü bulunmadığı vurgulandı. Toplu iş sözleşmesinin ilgili maddesi gereği, yemek hizmeti verildiği sürece ikinci öğün için ücret ödenmesine gerek olmadığına hükmedildi.

İyi Yönetim İlkelerine Eleştiri

Kurum, talebin hukuka ve hakkaniyete aykırı bir yönü bulunmadığını belirterek başvuruyu reddetti. Bununla birlikte, Bakanlığın bilgi-belge taleplerine gecikmeli yanıt vermesi ve ret kararında başvuru yollarını göstermemesi nedeniyle “makul sürede karar verme”, “kararların gerekçeli olması” ve “karara karşı başvuru yollarının belirtilmesi” ilkelerine uyulmadığına dikkat çekti; bu hususların gözetilmesi yönünde öneride bulundu.

Yargı Yolu Açık

Kararda, ret işleminin tebliğinden itibaren idari yargı yolunun açık olduğu hatırlatıldı. Söz konusu karar, sağlık kurumlarında vardiyalı çalışan sürekli işçilerin yemek haklarına ilişkin benzer başvurular için emsal niteliği taşıyor.