Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), sivrisinek kaynaklı Chikungunya virüsünün dünya genelinde hızla yayılma riski taşıdığına dikkat çekerek acil önlem çağrısında bulundu. DSÖ yetkilileri, 20 yıl önce Hint Okyanusu’nda patlak veren büyük salgın öncesindeki belirtilerle benzer sinyallerin yeniden görüldüğünü belirtti.
Virüs 119 Ülkede Görüldü, Milyarlar Tehlikede
DSÖ’nün teknik uzmanlarından Diana Rojas Alvarez, virüsün şu ana kadar 119 ülkede tespit edildiğini ve dünya genelinde yaklaşık 5,6 milyar insanın risk altında olduğunu ifade etti. Chikungunya’nın halk arasında çok bilinmemesine rağmen, yüksek ateş ve şiddetli eklem ağrılarına yol açtığını söyleyen Alvarez, bazı vakalarda virüsün ölümcül olabileceğini vurguladı.
2004 Salgını Tekrar Edebilir
2004–2005 yıllarında Hint Okyanusu’ndaki küçük ada ülkelerinde başlayan ve kısa sürede yayılıp yüz binlerce kişiyi etkileyen salgına atıf yapan Alvarez, benzer bir tablonun 2025 yılında yeniden ortaya çıktığını ifade etti. Özellikle Reunion, Mayotte ve Mauritius adalarında ciddi vaka artışları yaşandığı, Reunion Adası’nda ise nüfusun üçte birinin enfekte olduğunun tahmin edildiği açıklandı.
Afrika, Asya ve Avrupa’da Tehlike Büyüyor
DSÖ verilerine göre virüs; Madagaskar, Somali, Kenya gibi Afrika ülkelerinde yayılmaya başladı. Güney Asya’da da salgın düzeyinde bulaş gözlenirken, Avrupa’ya ithal edilen vakalar da artıyor. Fransa’da yerel bulaş tespit edilirken, İtalya’da ise şüpheli vakalar rapor edildi.
“Vakit Kaybetmeden Hazırlık Yapılmalı”
Alvarez, 2000’li yılların başındaki salgın deneyimlerinden yola çıkarak, benzer bir sürecin yaşanmaması için ülkelerin hızla harekete geçmesi gerektiğini söyledi. “Eğer önlem alınmazsa, tarih kendini acı bir şekilde tekrar edebilir” uyarısında bulundu.
Virüsün ölüm oranının yüzde 1’in altında olduğu belirtilse de, yayılma hızının çok yüksek olması nedeniyle binlerce can kaybının yaşanabileceği ifade edildi.
İklim Değişikliğiyle Kuzeye Taşınıyor
Chikungunya virüsü, Aedes aegypti ve Aedes albopictus (kaplan sivrisineği) gibi sivrisinek türleriyle bulaşıyor. Bu sivrisineklerin özellikle sabah ve akşam saatlerinde aktif oldukları biliniyor. İklim değişikliği, bu türlerin daha kuzey enlemlere yayılmasına neden olarak, virüsün bağışıklık düzeyi düşük bölgelerde büyük kitlelere ulaşmasını kolaylaştırıyor. Uzmanlara göre, bu durum bazı bölgelerde nüfusun yüzde 75’ine kadar enfeksiyon riski oluşturabilir.
Bireysel Önlemler Hayati Önem Taşıyor
DSÖ, halkı kişisel tedbirler almaya çağırdı. Sivrisinek kovucu ürünlerin kullanılması, su birikintilerinin engellenmesi ve sivrisineklerin üreyebileceği ortamların yok edilmesi başlıca öneriler arasında yer aldı. Özellikle riskli bölgelerde yaşayanların bu konuda daha dikkatli olması gerektiği vurgulandı.
