Lösemi tedavisine başlamadan önce durum hakkında biraz bilgi sahibi olmak isteyebilirsiniz. Bu hastalığa neyin neden olduğunu ve nasıl teşhis edileceğini bilmelisiniz. Ayrıca tedavi seçenekleri ve yaygınlığı hakkında da bilgi edinebilirsiniz. Durumu izlemek ve tedavinin etkili olup olmadığını belirlemek için takip bakımı önemlidir.
Kan Kanseri (Lösemi) Belirtileri
Lösemili bir çocuğun birçok farklı semptomu olabilir. Bunlara anemi ve düşük hemoglobin seviyesi dahildir. Ayrıca sık enfeksiyonları olabilir ve ateş yaşayabilirler. Kan kanseri ayrıca peteşi adı verilen ciltte kanamaya neden olabilir. Ayrıca eklem ağrısı ve nefes darlığı yaşayabilirler.
Erken kan kanseri semptomları genellikle asemptomatiktir, ancak bazı insanlar bu semptomları zamanla geliştirebilir. Ancak, bu belirtilerden herhangi birini fark ettiğiniz anda doktorunuzu ziyaret etmeniz önemlidir. Bir doktor tanıyı doğrulayabilir ve tedaviye başlayabilir. Bir hasta ne kadar erken teşhis edilirse prognoz o kadar iyi olur. Bununla birlikte, semptomlarına başka durumlar da neden olabilir, bu nedenle doğru tanı koymak önemlidir.
Bazı insanlar kemik ve eklem ağrısı yaşayabilir. Bunun nedeni löseminin vücuttaki beyaz kan hücrelerine saldırmasıdır. Bu hücreler çoğaldığında organların genişlemesine ve kanamasına neden olabilirler. Çocuklar da topallayabilir veya normal yürüyemeyebilir. Anormal hücreler, sıvıyı ve potansiyel olarak zararlı maddeleri filtreleyen lenf düğümlerini de etkileyebilir. Büyütülürlerse, etkilenen kişi ağrılı baş ağrıları yaşayabilir.
Bir doktor kan kanserini teşhis etmek için birkaç test yapabilir. Bu testlerden bazıları kanserin türünü ve ne kadar yayıldığını belirlemeye yardımcı olur. Elde edilen sonuçlara göre birey için bir tedavi planı tasarlanabilir. Kemik iliği biyopsisi, kemik iliği örneğini çıkarmak için özel bir iğne kullanan bir tanı testidir. Biyopsi genel anestezi ile yapılır ve kan kanserinin tipinin belirlenmesine yardımcı olur. Tam kan sayımı, farklı kan hücrelerinin sayısını ve boyutunu inceleyen başka bir testtir. Bir kişi ayrıca karaciğer ve böbrek testleri ve genetik testler dahil olmak üzere ek kan testlerine tabi tutulabilir.
Diğer kan kanseri semptomları arasında, küçük bir kan damarı kırıldığında oluşan nokta büyüklüğünde cilt lekeleri olan peteşiler bulunur. Normalde trombositler kanın kırık bir kılcal damardan kaçmasını engeller, ancak lösemi kandaki trombosit sayısını azaltır. Sonuç olarak, kan kaçabilir ve cilt yüzeyine doğru yükselebilir ve lösemi döküntüsü oluşturabilir.
Nedenleri
Kan kanserinin neden ortaya çıktığı tam olarak belli olmasa da, bilim adamları çevresel faktörlerin ve genetik yatkınlığın rol oynadığına inanıyor. Down sendromu ve Li-Fraumeni sendromu gibi bazı kalıtsal durumlar, bir kişinin kan kanseri gelişme riskini artırır. Down sendromlu çocuklar akut lenfositik lösemi gelişme riski altındayken, nörofibromatozlu çocuklarda akut miyeloid lösemi gelişme riski artar. Polisitemi veriti ve Miyelofibroz gibi diğer kalıtsal hastalıklar da çocukları kan kanseri geliştirme riskine sokar.
Kan kanseri semptomları genellikle anemi, yorgunluk ve enfeksiyonları içerir. Bu semptomlar genellikle gelir ve gider ve diğer hastalıkları taklit edebilir. Bu hastalığa sahip kişilerde titreme, ateş ve iştah azalması da gelişebilir. Vücutlarının bağışıklık sistemi kendi hücrelerine saldırmaya başlayabilir ve bu da anemiye neden olabilir. Semptomlar ayrıca artriti taklit eden kemik ve eklem ağrısını da içerebilir.
Bir doktor, kan hücrelerinin lösemi hücreleri içerip içermediğini belirlemek için genellikle birkaç test yapar. Hastalığın tipine ve evresine bağlı olarak, bu testler doktorun bir tedavi planı belirlemesine yardımcı olacaktır. Kemik iliği aspirasyonu ve biyopsisi, tanıyı doğrulamak için kullanılan iki yaygın testtir. Bu işlem sırasında genel anestezi altında bir kemik iliği örneği alınır ve ardından kan kanseri tipini belirlemek için analiz edilir. Diğer testler karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri, kan kimyasal seviyeleri ve genetiği içerebilir.
Kan kanseri türleri, bazıları akut, diğerleri kronik olmak üzere değişir. Akut ve kronik lösemi arasındaki temel fark, hastalığın ilerleme hızıdır. Örneğin akut lösemiler ani ve hızlıdır, kronik lösemilerin gelişmesi ve yayılması daha uzun sürer.
Tedavileri
Kan kanseri, küçük çocukları ve yetişkinleri etkileyen bir tür kan kanseridir. Akut lenfositik lösemi (ALL) ve kronik miyelojenöz lösemi (KML) dahil olmak üzere çeşitli türleri vardır. Tüm kan kanseri türleri tedavi edilebilir ve birçok hasta normal bir yaşam sürdürebilir.
Lösemi prognozu değişmekle birlikte, hayatta kalma oranları ve remisyon oranları son on yılda büyük ölçüde iyileşmiştir. Kan kanseri tedavi edilebilir olup olmadığı, hastanın yaşı ve sağlığı dahil olmak üzere bir dizi faktöre bağlıdır. Bazı hastalar bir tedavi elde etmek için kemoterapiye ve ardından kök hücre transplantasyonuna ihtiyaç duyabilir.
Kemoterapi, kan kanseri tedavisinin en yaygın şeklidir ve kanser hücrelerinin çoğalmasını önlerken onları öldürmek için kimyasalların kullanılmasını içerir. İlaçlar ağızdan veya enjeksiyon yoluyla verilebilir. Genellikle diğer tedavilerle birlikte verilir. Diğer bir tedavi türü, vücudun bağışıklık sistemini güçlendirmeyi amaçlayan immünoterapidir. Bu ilaçlar bağışıklık sistemini kanser hücrelerini tanımaya ve onları yok etmeye teşvik eder.
Kan testleri, anormal kan hücresi sayımlarını ve bu hastalığın hücrelerinin varlığını kontrol ederek lösemiyi tespit edebilir. Bununla birlikte, tüm lösemi türleri kanda dolaşan lösemi hücreleri ile karakterize edilmez ve bazıları bunun yerine kemik iliğinde kalır. bu hastalığın tedavileri farklı tipler için çok farklı olabilir.
Kan kanseri tedavisi karmaşıktır ve kan kanseri tipine, şiddetine ve hastanın almış olabileceği önceki tedavilere bağlıdır. Bazı tedavi biçimleri arasında radyasyon tedavisi, kemoterapi, kemik iliği nakli ve monoklonal antikorlar veya immünoterapi bulunur. Hastalar ayrıca dikkatli bir bekleme süresi gerektirebilir.
Yaygınlığı
Amerika Birleşik Devletleri’nde, genel lösemi insidansı son birkaç on yılda artmıştır. Erkeklerde hastalık riski kadınlardan daha yüksektir. Bu cinsiyet farkı, politika yapıcılar tarafından önleme stratejilerini ayarlarken dikkate alınmalıdır. Ek olarak, yaygın vakalardaki hızlı artış ve yaygınlık oranları ele alınmalıdır.
Dünya Kanser İstatistiklerine göre kan kanseri teşhisi konan kişi sayısı 1990’da 49,1 binden 2017’de 64,2 bine yükseldi. ASIR bu dönemde biraz azaldı. Lösemi prevalansı düşük SDI bölgelerinde artarken, yüksek-orta SDI ülkelerinde azalmıştır. 2017 Yılında en yüksek lösemi vakası prevalansı Suriye’de bulunurken, onu Lübnan ve Çin izledi.
Gelişmiş ülkelerde AML ve CLL insidansı gelişmekte olan ülkelere göre daha yüksektir. Lösemi insidansı da ülkeden ülkeye değişir, çoğu ülkede herkes için azalan bir eğilim ve bazı ülkelerde kll’de artan eğilimler vardır. Bazı Afrika ve Asya ülkelerinde lösemi prevalansı azalırken, KLL insidans oranları artmıştır.
Çalışmaya göre, çocuklar arasında en sık görülen türleri prekürsör B hücreli lenfoblastik lösemi ve akut miyeloid lösemi-NOS idi.Bununla birlikte, yaşlı bireyler arasında en düşük yüzde prekürsör T hücreli lenfoblastik lösemi idi.
Suudi Arabistan’da lösemi prevalansı artıyor. 2015 Yılında 30.000’den fazla kişiye bu hastalığın teşhisi kondu. Suudi Arabistan en yüksek insidansa ev sahipliği yapıyor ve başkent Riyad’da daha fazla vaka bildiriliyor. Ülke doğru teşhis için kaynaklarını artırmalıdır. Daha iyi erken teşhis ve uygun tedavi için personel sağlık ve hastaneler için daha fazla eğitim gereklidir.
Teşhisi
Kan kanseri tanısı, bir çocuğun yaşayabileceği spesifik semptomların belirlenmesini içerir. Lösemi belirtileri sık enfeksiyonlar, aşırı kanama, gece terlemeleri ve şişmiş lenf düğümlerini içerebilir. Bir sağlık uzmanı durumu fizik muayene ve kan testleri ile teşhis edebilir. Bazı durumlarda kemik iliği biyopsisi gerekebilir.
Kan testleri lösemi hücrelerinin varlığını tespit edebilir. Bazı kan kanseri türleri lösemi hücrelerinin kanda dolaşmasına neden olurken, diğerleri kemik iliğinde kalır. Ek olarak, doktorlar anormal kan pıhtılaşma süresini ve laktat dehidrojenaz seviyelerini kontrol edebilir. kan kanserini teşhis etmek için kullanılan bir diğer kan testi, küçük bir kan örneğinin ince bir yüzeye yayılmasını ve incelenmesini içeren periferik kan yaymasıdır. Sonuçlar hastalığı teşhis etmek ve ilerlemesini izlemek için kullanılabilir.
Kan kanseri tanısı erken tedavi ve uygun tedavi için çok önemlidir. Bu hastalığı olan hastalar kemoterapi veya ek tedavilerle tedavi edilebilir. Tedavi seçenekleri hastadan hastaya değişir, ancak doktorlar hastalığın spesifik tipine ve evresine göre belirli bir tedavi planına uymalıdır. Kan kanseri teşhisi konduysanız, doktorunuz size sunulan farklı tedavi türlerini açıklayacaktır.
Kan kanseri tanısı genellikle hastanın semptomlarına göre yapılır. Bu semptomlar akut veya kronik olabilir. Akut lösemi semptomları uzun süre fark edilmeyebilirken, kronik lösemi uzun süre mevcut olabilir ve herhangi bir semptom göstermeyebilir. Kan kanseri belirtileri ateş, ağrılı kemikler ve gece terlemelerini içerir.
Kan kanseri tanısı, kan testleri ve araştırmalarla doğrulanmadıkça zor olabilir. Bu hastalığın teşhisi için birkaç farklı test mevcuttur ve bazıları invazif değildir. Kan testleri, karaciğer de dahil olmak üzere farklı organlardaki kimyasalların miktarını ölçebilir. Ayrıca hastalığın yayılıp yayılmadığını da ortaya çıkarabilirler. Kemik iliği biyopsisi genellikle kan testleri ile birlikte yapılır ve tanı ve tedavi için ek bilgi sağlayabilir.