Konut sahibi olma hayali kuranlar için kamu bankalarının ardından özel ve yabancı bankalar da faiz indirimine gitti.

İlk evini alacak vatandaşlar için faiz oranları yüzde 3’ün altına çekilmeye başlandı. Kamu bankası Ziraat Bankası’nın faiz oranını aylık yüzde 2,79 seviyesine düşürmesinin ardından özel bankalar da harekete geçti. Şu an bazı özel bankalar konut kredisi faizlerini yüzde 2,84’e kadar indirerek, yüksek faiz oranlarının oluşturduğu ödeme yükünü hafifletmeyi hedefliyor.

Faiz indirimi konut piyasasını hareketlendirebilir

Aylık ortalama yüzde 4,5 olan konut kredisi faiz oranları, yapılan indirimlerle birlikte yüzde 2,84 seviyesine kadar gerileyerek krediye erişimi kolaylaştırdı. Bu gelişme, 1 milyon liralık kredi kullanacaklar için aylık taksitleri 45 bin 300 liradan 29 bin 400 liraya düşürdü. Ancak, konut kredisi faizlerindeki bu indirimler konut talebini artırsa da konut arzındaki kısıtlar ve kiralardaki artış, piyasada hala çözülmesi gereken sorunlar arasında yer alıyor.

4 mevduat bankası indirime gitti

Böylelikle bir kamu, 2 özel ve bir yabancı olmak üzere ilk evimle konut kredisi faizlerini yüzde 3’ün altına çeken mevduat bankası sayısı 4 oldu. Sektörde konut kredisi faizleri şu anda yüzde 2.79-6.99 arasında değişiyor.

BDDK düzenlemesi öncesinde aylık ortalama yüzde 4,5 faizle, 120 ay vadede 1 milyon liralık kredide taksit ödemeleri 45,3 bin liraya ulaşıyorken, şimdi yüzde 2,84’e çekilen oranla aynı tutar ve vadede taksitler 29 bin 421 liraya kadar düşüyor. Bu da aylık taksitlerde yaklaşık 16 bin liralık indirim anlamına geliyor. Faiz oranları yüzde 4,5 ve 5,5’i aştığında toplam geri ödemeler 5,4 milyon lira ile 6,6 milyon liraya ulaşırken, yeni oranlarla aynı vade ve tutarda toplam geri ödeme 3.5 milyon lira olarak gerçekleşiyor.

Kredinin yılık maliyeti de yaklaşık yüzde 70’den yüzde 40’a iniyor. Bankacılık çevrelerinden edinilen bilgilere göre, kredi faizlerinin düşmesiyle birlikte ev sahibi olmak isteyenler de banka şubelerini ziyaret etmeye başladı. DÜNYA’ya konuşan bir bankacı, “Önceden faiz oranlarının yüksek olması nedeniyle konut kredisi talebi oldukça düşüktü. Ancak kamu bankasının ilk adımı atması sonrasında kredilerde adeta büyük bir talep başladı” diye konuştu. Konut kredilerindeki hareketlilik resmi rakamlara da yansımış durumda. BDDK verilerinden yapılan belirlemelere göre, 20 Eylül haftası 462,70 milyar lira olan konut kredileri, 1 Kasım haftasında 481,5 milyar liraya yükseldi.

Böylelikle düzenleme sonrasında son 6 haftada konut kredileri 18,8 milyar liralık artış kaydetti. Bir önceki 6 haftayı kapsayan 16 Ağustos – 20 Eylül arasında ise söz konusu krediler 8,9 milyar TL arttığı hesaplandı. Bu da BDDK düzenleme sonrasında konut kredisi talebinin ikiye katlandığı görüldü.

İpoteklinin payı %40’tan % 11,2’ye geriledi

Krediye erişim zorluğu ve yüksek faiz oranlarının etkisi konut satışlarına da yansıyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yapılan belirlemelere göre, 2013 yılında toplam konut satışları içinde ipotekle satışların payı yüzde 40’a dayanırken, bu yıl eylül ayında yüzde 11,2 oldu. Söz konusu ipotekli konut satışlarının toplam satışlar içindeki payı yüzde 4,4 oranla geçen yıl aralıkta en düşük payı görmüştü. Toplam konut satışları içinde ipoteklilerin payının azalması, nakit ve firma bünyesindeki kampanyalarla senetli satışların payını yüzde 90’e taşımaya başladı.

Kredi talebini en fazla kamu bankaları karşıladı

Söz konusu kredi ihtiyacının 255,61 milyar liralık kısmı kamu bankaları, 88,4 milyar lirası yabancı ve 134,6 milyar liralık kısmı da yerli özel bankalar tarafından karşılandı. Kredi faizlerinin yıllık ağırlıklı ortalama 45,1’i gördüğü 5 Nisan haftasında konut kredileri gerileme eğilimine girmiş ve bir süre dalgalı bir seyir izledikten sonra yıllık ortalama yüzde 43,7’yi gördüğü 26 Temmuz’da yukarı yönlü bir eğilim sergilemiş, sonraki haftalarda da düşük hızda ilerlemişti. (Dünya Gazetesi-Hamide HANGÜL)