24 Mayıs tarihli Resmi Gazete‘nin son sayısında yayımlanan Anayasa Mahkemesi (AYM) kararınca, COVID-19 tedbirleri kapsamında kesilen idari para cezalarının iade edilmemesine ilişkin hükmü Anayasa’ya aykırı bulunarak iptal edildi.

COVID-19 tedbirleri çerçevesinde bir bireye uygulanan idari para cezasının ödeme emrinin iptali ve ödenmiş olan para cezasının iadesi talebiyle ilgili davada, İzmir 4. İdare Mahkemesi, ödenmiş cezaların iade edilmeyeceğine dair hükmün Anayasa’ya aykırı olduğu kanaatine vararak, bu hükmün iptali için Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu.

İptal başvurusunda, COVID-19 tedbirleri çerçevesinde kesilen idari para cezalarının ilgili kişilere tebliğ edilmemesi durumunda, tebliğ edilenlerin tahsilinden vazgeçilmesini öngören geçici 4. maddeye, 3 Kasım 2022 tarihli Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da yer verildiği belirtildi. Ancak, ilgili kişiler tarafından ödenen cezaların iade edilmeyeceğinin hüküm altına alınmasının Anayasa’ya aykırı olduğu ileri sürüldü.

Yüksek Mahkeme, başvuruyu inceledikten sonra, bahsi geçen kanunda yer alan “tahsil edilmiş olan idari para cezaları iade edilmez” hükmünü iptal etti.

AYM Kararının Gerekçesinden

Kararda, şu ifadelere yer verildi: “Bu itibarla kuralla COVID-19 salgın hastalığının ülkemizde yayılmasını önlemek amacıyla 11 Mart 2020 tarihinden itibaren bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar verilen idari para cezalarının tahsilinden vazgeçileceği ve bu maddenin yürürlük tarihinden önce işlenen söz konusu kabahatler için idari para cezası verilemeyeceği öngörülmüşken tahsil edilmiş olan idari para cezalarının ise iade edilmeyeceğinin öngörülmesi suretiyle idari para cezalarının muhatapları arasında oluşturulan farklı muamelenin nesnel, makul bir temel dayanmadığı sonucuna varılmıştır.

Dolayısıyla kuralın mülkiyet hakkı bağlamında eşitlik ilkesine aykırılık oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 10 ve 35’inci maddelerine aykırıdır, iptali gerekir.”