Dijital Dünyada Yeni Nesli Bekleyen Tehlike: Dijital Obezite

Dijital obeziteyi dijital istifçiler olarak tanımlayabiliriz. Bilgiye ulaşma ihtiyacından doğmuş bir terimdir. Temel olarak aşırı bilgi tüketimi ve yeterince dinlenmeme. Her yaştaki insanların dijital araçları yoğun kullanması sonucu gelişmiştir. Zihne kullanabileceğinden fazla miktarda bilgi yüklemesinin yapılmasıdır.

İnternet başında harcanan zaman arttıkça dijital obezite de artar. İnternetin sunduğu bilgiye kolay ve zahmetsiz erişme imkanı bu durumu ortaya çıkarmıştır. Özellikle taşınabilir mobil cihazların bu imkanları kullanarak bilgiye erişme ve depolama kapasiteleri sürekli artmakta ve buna sahip olan kullanıcılar bu alanları daha çok kullanmaktadır. Bu alanlardan müzik, video, resimler, e-postalar, metinler vb. cep telefonlarda, dizüstü bilgisayarlarda, tabletlerde ve dijital kişisel asistanlarda istiflenmekte ve böylece “dijital olarak şişman” olunmaktadır. Öz olarak dijital obezite, gelecekte ihtiyaç duymaları durumunda eski veya istenmeyen verileri silmeyi reddeden, dijital araçları olan kişileri tanımlamak için kullanılmaktadır.

Dünya genelinde dijital obezite, özellikle son yıllarda ciddi bir sağlık sorunu haline gelmiştir. İnternet, akıllı telefonlar, tabletler ve diğer dijital cihazların yaygınlaşması, insanların teknolojiye daha fazla bağımlı hale gelmesine neden olmuştur. Aynı şekilde Türkiye’de de dijital obezite, diğer ülkelerde olduğu gibi önemli bir sağlık sorunudur. Ülkenin nüfusu içinde akıllı telefon, tablet ve bilgisayar kullanımı hızla artmış, özellikle gençler ve çocuklar arasında bu cihazların kullanımı yaygınlaşmıştır.

Dijital obezitenin tarihçesi 2000’li yılların başlarına kadar uzanıyor. İnternetin ve dijital teknolojilerin popülerliğinin artmasıyla birlikte, insanlar daha fazla zamanlarını bilgisayarlar, akıllı telefonlar, tabletler ve diğer elektronik cihazlarla geçirmeye başladılar. İşte dijital obezitenin tarihçesi hakkında bazı önemli aşamalar:

2000’lerin başları: Bu dönemde, gençler arasında internet kullanımı hızla yayıldı. Sosyal medya platformları ve çevrimiçi oyunlar da popülerlik kazanmaya başladı.

2010’lar: Akıllı telefonların ve tabletlerin yaygınlaşması, her yaştan insanın daha fazla zamanını dijital ekranlar karşısında geçirmesine neden oldu. Sosyal medya, özellikle gençler arasında büyük bir etkiye sahip oldu.

2020’ler: COVID-19 pandemisi, insanları evlerine kapatmış ve uzaktan çalışma, uzaktan eğitim gibi dijital platformları daha fazla kullanmaya yönlendirmiştir.

Dijital obezite ile ilgili birçok araştırma ve çalışma mevcuttur. Bu araştırmalar, dijital teknolojilerin aşırı kullanımının insan sağlığı üzerindeki etkilerini incelemektedir.

Dijital obezitenin bir dizi zararları şunlardır:

Fiziksel Sağlık Sorunları: Dijital obezite, aşırı teknoloji kullanımının hareketsiz bir yaşam tarzını teşvik etmesi nedeniyle obezite, tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalıklar ve kas-iskelet sistemi sorunları gibi fiziksel sağlık sorunlarına yol açabilir.

Uyku Sorunları: Dijital cihazların yatak odasında kullanımı, uykusuzluğa neden olabilir veya uyku kalitesini düşürebilir. Bu, enerji eksikliği ve konsantrasyon eksikliği gibi sorunlara yol açabilir.

Zihinsel Sağlık Sorunları: Dijital obezite, aşırı teknoloji kullanımının zihinsel sağlık sorunlarına katkıda bulunabileceği konusunda endişeleri gündeme getirir. Özellikle sosyal medya kullanımının depresyon, anksiyete ve yalnızlık gibi sorunları tetiklemektedir.

Dijital obeziteden korunmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:

Bilinçli Kullanım: Dijital cihazları bilinçli bir şekilde kullanmaya çalışın. İhtiyaç dışı zaman harcamaktan kaçının.

Ekran Sürelerini Sınırlayın: Günlük olarak belirli bir süre boyunca bilgisayarlar, akıllı telefonlar, tabletler ve diğer dijital cihazların kullanımını sınırlayın. Özellikle çocuklar için ekran sürelerini sınırlamak önemlidir.

Teknoloji Molası: Her saat başı veya gün içinde belirli aralıklarla kısa teknoloji molası verin. Bu süre zarfında gözlerinizi dinlendirin ve fiziksel aktivite yapın.

Sosyal Medya Kontrolü: Sosyal medya kullanımını sınırlayın. Bildirimleri kapatarak sürekli olarak güncellemeleri takip etmek zorunda olmadığınızı unutun.

Fiziksel Aktivite: Günlük fiziksel aktivitenizi artırın. Yürüyüş yapmak, spor yapmak veya açık havada vakit geçirmek, teknoloji kullanımının dengesini sağlayabilir.

Uyku Düzeni: Yatak odasında dijital cihazları kullanmaktan kaçının ve kendi yakınınızda bulundurmayın. Bu, uyku kalitenizi artırabilir.

Dijital Okuryazarlık ve Dijital Sağlık Okuryazarlık: Dijital sağlık okuryazarlık konusunda eğitim, dijital obeziteyi önlemeye yardımcı olabilir ve zararlı etkilerinden koruyabilir. Burada bireylerin teknolojiyi bilinçli ve güvenli bir şekilde kullanmalarını sağlamak önemlidir.

Yücel Ekinci

Yeni Medya Uzmanı/ Sağlık Çalışanı