Kaymakamlık makamı ilk kez Osmanlı Devleti’nde, Tanzimat Fermanı ilan edildikten sonra ihdas edilir. O tarihten bu yana Türkiye’nin 922 ilçesinde kaymakamlar görev yapar. Kaymakamlar valiliklerin gözetiminde ve şehrin valisine bağlı olarak çalışır. Ülkemizin en prestijli mesleklerinden bir tanesidir. Bu nedenle üniversite tercihinde bulunma ve kariyer yolculuğuna karar verme aşamasında olan birçok genç kaymakam olma hayaliyle yola çıkar.
Kaymakam Kimdir?
Kaymakam, bulunduğu ilçenin en yüksek mülki idare amiridir. 5442 sayılı İl İdaresi Kanun’a göre kaymakamlar, ilçe genelinde idarenin başı ve ilçede hükümetin temsilcisidir.
Mülki idare amirlikleri olarak görev yapan kaymakamlıkların birçok sorumlulukları bulunur. Bu sorumluluklar farklı kanunlar tarafından belirlenir ve kaymakam ile kaymakamın idaresi altındaki kaymakamlık personeli tarafından yerine getirilir.
Kaymakamlıkların bünyelerindeki en önemli birim, yazı işleri müdürlükleridir. Doğrudan kaymakama bağlı çalışan bu müdürlüklerin bünyesinde genellikle hukuk işleriyle, idare ve denetimle, bilgi işlemle, evraklarla ve güvenlikle ilgili şeflikler yer alır.
Kaymakam Ne İş Yapar?
Kaymakamın görevleri farklı kanunlarda belirtilir. Ancak temel anlamda bir kaymakamın görevlerini 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu belirler. Buna göre bir kaymakamın öncelikli görevi devlet dairelerindeki düzenin sağlanmasıdır.
Kaymakamların diğer görevleri şunlardır:
- İlçede hükümetin temsilcisi olarak hizmet vermek
- İlçenin genel idaresini sağlamak
- Kolluk kuvvetleri arasındaki düzeni ve huzuru sağlamak
- Vali tarafından verilen görev ve sorumlulukları yerine getirmek
- İlçedeki memurların tayinini gerçekleştirmek
- Belediyeleri denetlemek
- Halkın ihtiyaçlarını tespit etmek için ilçede denetimler yapmak
- Halkın ihtiyaçlarına çözüm oluşturulması adına diğer kurumlarla iş birliği yapmak
Kaymakamın Görev Süresi
Kaymakamların atandıkları yerdeki görev süresi, 2 yıl ile 5 yıl arasındadır. Görev süresi sona eren kaymakam, başka bir ilçeye atanarak görevini sürdürür.
Ancak müşterek kararname ile atanan kaymakamların görev süreleri daha çok valilere bağlıdır. Bir kaymakamın kısa sürede birçok ilçe değiştirmesi mümkün olabilir. Görevinde başarılı kaymakamların daha üst makamlara atanması da mümkün olabilir.
Nasıl Kaymakam Olunur?
Kaymakam olabilmek için KPSS (Kamu Personeli Seçme Sınavı) sınavında başarılı olma şartı aranmaz. Bu mesleği icra etmek için en önemli şart kaymakamlık sınavında başarılı olmaktır. Kaymakamlık sınavına şu kişiler doğrudan başvuru yapabilir:
- Hukuk fakültesi mezunları
- Siyaset bilimi bölümü mezunları
- Kamu yönetimi bölümü mezunları
- İktisat bölümü mezunları
- Uluslararası ilişkiler bölümü mezunları
- Psikoloji bölümü mezunları
- Sosyoloji bölümü mezunları
- Halkla ilişkiler ve tanıtım bölümü mezunları
Bazı bölümlerden mezun olan öğrencilerin kaymakamlık sınavına başvuru yapabilmesi için öncelikle eşdeğerlik belgesi alması gerekir. Bu tür bölümler için aranan şart, bölümdeki derslerin yukarıda sıralanan bölümlerden herhangi bir tanesinde okutulan derslerle en az %80 oranında aynı olmasıdır.
Şu bölümlerden mezun olan öğrenciler genellikle eşdeğerlik belgesi alarak kaymakamlık sınavına girebilir:
- Çalışma ekonomisi bölümü
- Ekonometri bölümü
- Maliye bölümü
Bütün bu bölümlerden mezun olan kişilerin dışında sosyal bilimler fakültelerinden, mühendislik fakültelerinden ya da tarih bölümlerinden mezun olduktan sonra şu yüksek lisans programlarını başarıyla bitiren öğrenciler de kaymakamlık sınavına girebilir:
- Kamu yönetimi
- Siyaset bilimi
- Uluslarası ilişkiler
- Hukuk
- İktisat
Diğer Kaymakamlık Şartları
Kaymakamlık sınavına girmek ve kaymak olmak isteyen adayların şu şartları da yerine getirmesi gerekir:
- Sınavın gerçekleştirildiği yılın ilk günü itibarıyla 35 yaşını aşmamış olmak
- Askerlik görevini tamamlamış ya da ertelemiş olmak veya yedek sınıfına geçirilmiş olmak
- Temiz bir sicile sahip olmak ve geçmişte herhangi bir disiplin cezasına çarptırılmamış olmak
- Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması aşamalarını geçmek
Yaş şartıyla ilgili bir örnek vermek gerekirse 2023 yılına yapılacak kaymakamlık sınavına girebilmek için 1 Ocak 1988 veya sonrasında doğmuş olmak gerekir. Bu tarihten önce doğmuş olan adaylar 2023 yılında yapılacak kaymakamlık sınavına giremez.
Kaymakam Maaşı Ne Kadar?
Kaymakam maaşının belirlenmesinde enflasyon verileri etkili olur. Buna göre 2021’in Ocak ayında 13 bin 648 TL olan kaymakam maaşı, 2022’nin Ocak-Haziran ayları arasında 19 bin 510 TL olarak uygulanmıştır. En son 2022 yılının Temmuz ayına güncellenen kaymakam maaşı, bu tarihten itibaren 27 bin 500 TL seviyesine yükselmiştir.
Bu miktar, aile ve çocuk yardımı ödeneğinin ortalama olarak dahil edildiği miktardır. Ancak yabancı dil tazminatı gibi kaymakam maaşını etkileyebilecek diğer ücretler, maaş hesaplamaya dahil edilmemiştir.
Son dakika personel sağlık ve gündem haberlerini Sağlık Ağı’nda takip edin.
