Sesimizde yaşanan bütün değişimler genel olarak ses kısıklığı olarak adlandırılır. Bu tanıma ince, kaba, çatallı, yorulan, hiç çıkmayan sesler de dahildir.
Ses Nedir? Nasıl Oluşur?
Ses; gırtlakta, ses telleri tarafından üretilir ve gırtlak, yutak, ağız ve burundaki dokular tarafından da şekillendirilir. Bu sebeple de üst solunum yollarında yaşanan tüm durumlarda sesin kalitesi değişebilir.
Sesimizi oluşturan sistem temelde son derece basittir. Ses tellerinin açıldığı esnada nefes alırız, kapandığında ise akciğerlerden gelen hava, mevcut olan iki ses telinin arasından geçtiği esnada vibrasyon oluşur. Bu vibrasyon da sesin oluşmasını sağlar.
Ses Kısıklığı Neden Olur?
Ses kısıklığı tek bir hastalık kaynaklı değil bir veya birden fazla hastalığın semptomu olarak ortaya çıkar. Sesin kısılmasının nedeni basit bir grip olabileceği gibi, ses teli kanseri de aynı duruma neden olmaktadır.
Ses Kısıklığının Başlıca Sebepleri;
- Üst solunum yolu enfeksiyonu
- Ses kutusunun içindeki ve ses kutusuna komşu kasların uzun süreli yanlış kullanımından kaynaklanan akut ve kronik patolojiler
- Ses teli üzerindeki veya ses teline komşu iyi veya kötü huylu lezyonlar
- Ses teli sinirine bası yapan tümörler
- Ses teli felci
- Hipotiroidi gibi hormonal değişiklikler
- Sigara kullanmak
Sigara kullanmak, gırtlak kanserlerinin ve yutak kanserlerinin türemesinde en önemli risk faktörü olmasından kaynaklı, düzelmeyen ses kısıklığı rahatsızlığına sahip ve yanı sıra sigara içen bir bireyin en kısa zamanda uzmana muayene olması gerekir.
Poliklinik koşullarda fleksibl veya rijit endoskoplarla ses tellerine rastlamak mümkündür. Ses kutusunu ya da ses tellerini muayene etmek bir uzman için tanıyı teşhis etmeye çok yaklaştırıcı, çoğu zaman da tanı koydurucudur.
Özellikle 2 veya 3 haftadan daha uzun süren ses kısıklıkları için en kısa zamanda uzmana başvurulması gerekir.
Ses Sağlığı İçin Yapılması Gerekenler:
- Sigara içiyorsanız bırakın
- Sigara dumanı bulunan ortamlardan kaçının
- Kafein (kahve, kolalı meşrubatlar) ve alkol kullanımından kaçının
- Bol su için
- Bol baharatlı ve kızartılmış gıdalardan kaçının
- Sesinizi uzun süre ve yüksek şiddette kullanmayın, sesinizi dinlendirin
- Bulunduğunuz ortamın havasını nemlendirin