Her gün binlerce insanın tedavi olmak için uğradığı aile sağlık merkezleri, Sağlık Bakanlığı tarafından, “sağlık problemi yaşayan kişilerin ilk kez muayene olmaları gereken yer” olarak tanımlanır. Bu açıdan birçok sağlık ocağına, hastaneler kadar ekipman, kaynak ve personel gücü ayrılır. Aile sağlığı merkezinin tedavide yetersiz kalması durumunda ya da acil durumlarda hasta, doktor tarafından bir üst basamaktaki sağlık kuruluşuna sevk edilir.
Sağlık Ocağı Nedir? Aile Sağlığı Merkezi Nedir?
Halk arasında sağlık ocağı olarak bilinen kuruluşlar, 2010 yılından bu yana aile sağlığı merkezleri olarak hizmet verir. Bireylerin ve ailelerin sağlık sicillerinin daha doğru ve kapsamlı şekilde tutulabilmesi aile sağlığı merkezleri olarak tekrar yapılandırılan bu kuruluşlar, detaylı tetkik gerektirmeyen sağlık problemlerinin tedavi edildiği ve aile hekimliği hizmetinin verildiği yerlerdir.
Aile sağlığı merkezlerinde bir ya da birden fazla uzman ya da pratisyen hekim, ebe, hemşire, sağlık memuru ve tıbbi sekreter görev alabilir. Kuruluşun personel sayısı ve ihtiyaçları, bölgenin nüfusuna göre planlanır.
Aile Sağlığı Merkezinin Görevleri Nelerdir?
Aile sağlığı merkezlerinde genel ve yaygın olarak şu hizmetler verilir:
- Detaylı tetkik gerektirmeyen sağlık problemlerinin muayenesi ve tedavisi
- Pansuman
- Enjeksiyon
- Aşı
- Genel sağlık taraması
- Kanser taraması
- Diğer koruyucu hekimlik hizmetleri
- Ufak çaplı cerrahi müdahaleler
Bu hizmetleri vermenin yanı sıra bir aile sağlığı merkezinin sorumlulukları arasında, gerekli ilaçların hastaya reçetelenmesi de bulunur.
Aile sağlığı merkezlerinde istemi yapılabilen laboratuvar tetkikleri ise şöyledir:
- Eliza, hormon
- Hematoloji
- Biyokimya
- vitamini
Ayrıca bir aile sağlığı merkezi, kişilere şu raporları verebilir:
- Evlilik sağlık raporu
- İş görmezlik sağlık raporu
- Ehliyet sağlık raporu
- İstirahat sağlık raporu
- Akli meleke sağlık raporu
- Askerlik muayene raporu
- Sporcu sağlık raporu
- Avcılık belgesi sağlık raporu
- Genel sağlık raporu
Aile Sağlığı Merkezlerinin Sunduğu Hizmetler
Aile sağlığı merkezlerinin sunduğu diğer hizmetler şöyledir:
- Faaliyet bölgesindeki yaşlı, engelli ve yatalak hastalara evde tedavi (yerinde sağlık) hizmetleri verir.
- Faaliyet gösterdiği bölgedeki çocukların, bireylerin ve ailelerin sağlık şartlarını takip eder.
- Bebekler için gelişim ve aşı takibi yapar.
- Lohusalar için takip ve bakım hizmeti verir.
- Gebeler için takip ve beslenme danışmanlığı yapar.
- Güvenli cinsel ilişki danışmanlığı yapar.
- Genel beslenme danışmanlığı yapar.
- Sağlık Bakanlığının koordine ettiği, rutin olmayan tarama ve aşılama hizmetlerini gerçekleştirir.
- Halk sağlığı konusunda eğitimler verir.
Aile Sağlığı Merkezinden Nasıl Yararlanılır?
Aile sağlığı merkezlerinden hizmet almanın herhangi bir ön şartı yoktur. Ancak kişi, kayıtlı olduğu aile sağlık merkezine gitmelidir. İl sağlık müdürlükleri, bireyleri; ikamet adreslerindeki en yakın aile sağlığı merkezine kaydeder.
Kişiler hangi aile sağlığı merkezine kayıtlı olduklarını, E-Nabız uygulaması üzerinden ya da Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS) üzerinden görüntüleyebilirler.
Randevusuz Aile Hekimine Gidilir Mi?
Aile sağlığı merkezine gidilmeden önce Alo 182 üzerinden ya da MHRS üzerinden randevu alınması tavsiye edilir.
Aile sağlığı merkezine gitmeden önce aile hekiminden randevu almak zorunlu değildir fakat randevulu hastalara öncelik verilir. Randevusuz giden kişiler, yoğunluk nedeniyle çok fazla bekleyebilir.
Başka Bir Aile Hekimine Gidilir mi?
Kendi aile hekimi izinli olan kişiler, başka bir aile hekimi tarafından muayene edilir. Ancak normal zamanlarda başka bir aile hekimine gidildiği takdirde hastanın muayene edilip edilmemesi doktorun inisiyatifindedir.
Doktor, sorumlu olduğu nüfus bölgesine kayıtlı olmayan hastayı, isterse sisteme “misafir hasta” olarak kaydedip muayene için kabul edebilir ya da hastayı muayene etmeyi reddedebilir.
Aile Hekimi Nasıl Değiştirilir?
Aile hekimi, iki yöntemle değiştirilir:
- E-Devlet üzerindeki “Aile Hekimi Değiştirme” hizmeti yoluyla
- E-Nabız üzerindeki “Aile Hekimi Değiştir” butonu üzerinden
Birinci yöntemle aile hekimi değişikliği için şu yollar izlenmelidir:
- E-Devlet’e giriş yapılır.
- Arama çubuğuna, “Aile Hekimi Değiştirme” yazılır ve bu hizmete tıklanır.
- Uygun hekimler ve merkezler arasından seçim yapılır.
- “Onayla” butonuyla, aile hekimi değişikliği onaylanır.
E-Nabız üzerinden aile hekimi değişikliği yapmak için şu yollar izlenmelidir:
- E-Nabız’a E-Devlet yoluyla giriş yapılır.
- Kişisel bilgilerin yer aldığı açılış sayfasında, vücut kitle endeksinin yer aldığı bölümün altında, aile hekimi bilgisi yer alır. Bu bilginin hemen altındaki “Aile Hekimi Değiştir” yazısına tıklanır.
- Çıkan sayfada, il ve ilçe bilgisi girildikten sonra uygun aile sağlığı merkezleri ve aile hekimleri arasından seçim yapılır.
- “Aile Hekimi Değiştir” butonuna tıklanarak değişiklik onaylanır.
Aile Hekimi Değiştirme Şartları
Şu durumlarda, sistem tarafından kişilere aile hekimlerini değiştirme izni verilmez:
- Geçiş yapılmak istenen aile hekiminin 4 binden fazla hastası varsa, o aile hekimine geçiş yapılamaz.
- Kişi, her üç ayda yalnızca bir kez aile hekimini değiştirebilir. Sistem tarafından üç ay içinde ikinci kez aile hekimi değişikliği yapılmasına izin verilmez.
- Aile hekimi değişikliği işlemini ayın 5’i ile 21’i arasında yapılırsa geçiş işlemi ertesi gün tamamlanır. Ancak, ayın 21’inden sonraki günlerde gerçekleştirilen aile hekimi değiştirme işlemi, sonraki ayın 5’i itibarıyla aktif olur.
Sağlık Ocağı Çalışma Saatleri 2022
Sağlık ocağı çalışma saatleri, yurt genelinde aynıdır. Sağlık ocaklarının (aile sağlığı merkezlerinin) çalışma saatleri, sabah 08.00 ile akşam 17.00 arasındadır. Günde 8 saat hizmet veren aile sağlığı merkezleri, saat 12.00 ile 13.00 arasında 1 saat boyunca öğle tatili yapar ve hizmet vermez.
Aile sağlığı merkezleri çalışma takvimi:
- Hafta içi: 08.00-12 / 13.00-17.00, sabah 8 ile öğle 12 arası ve öğle 1 ile akşam 5 arası
- Hafta sonu: HİZMET VERMEZ.
- Resmi tatiller: HİZMET VERMEZ.
Sağlık Ocağı Kaçta Açılıyor? 2022
Sağlık ocağı (aile sağlığı merkezi), sabah 08.00 itibarıyla açılır. Ancak aile sağlığı merkezindeki doktorların çalışma saatleri esnek olabilir. Yani sağlık aile sağlığı merkezi sabah 08.00’de açılsa da aile hekiminizin mesaisi o saatte başlamıyor olabilir. Bu nedenle aile sağlığı merkezlerinde randevulu gidilmesi tavsiye edilir.
Sağlık Ocağı Öğle Kaçta Açılır?
Sağlık ocağı (aile sağlığı merkezi), öğle tatili sonrası saat 13.00’da (yani 1’de) tekrar açılır ve hizmet vermeye devam eder.
13.00’da açılan aile sağlığı merkezi, akşam 17.00’a kadar hizmet vermeyi sürdürür.
Bugün Sağlık Ocakları Açık mı? 2022
Aile sağlığı merkezleri ve aile hekimleri, hafta içi mesai saatleri (08.00-12.00 ve 13.00-17.00) dışında, hafta sonları ve resmi tatillerde hizmet vermez. Hafta içi açık olan aile sağlığı merkezleri, cumartesi ve pazar günleri ile resmi tatillerde açık değildir.
Acil durumlarda kişilerin, aile sağlığı merkezlerinin mesai saatleri içinde olunsa bile hastanelerin acil birimlerine gitmesi gerekir. Hastanelerin acil birimleri, 7 gün 24 saat hizmet verir.