İnternetsiz kalma korkusu (Being NetlessFobia) olarak ifade edilen Netlessfobi, internetin aşırı kullanımından öte kişinin internetsiz ortamlarda kalamama ve internet yoksunluğundan endişe duyması sonucu ortaya çıkan bir hastalık olarak tanımlanmaktadır.
Ülkemizde internete ulaşılabilirliğin artması ile internet kullanımı oldukça yüksek düzeyde. Günümüz iş yaşamındaki birçok meslekte yapılan işin gereği olarak insanlar internet kullanmakta ve internette oldukça fazla zaman geçirmektedir. Özellikle akıllı telefonlardan tüm mobil işlemlerin hızlıca ve kolay yapılması interneti daha da cazip hale getirdi. İnternet her geçen gün cazibesini arttırarak kullanıcı sayısını sürekli yükseltmekte ve ona olan ihtiyacımızı vazgeçilmez derecede arttırmakta.
Birçok meslekte internetin etkin kullanımı bireyleri ve yapılan işleri ileri götürebilmektedir. Birey, dış dünyayla olan etkileşimini internet üzerinden geliştirmekte ve tüm ihtiyaçlarını bu sanal ortamlarda çevrimiçi olarak gidermektedir. İnternet alışverişine, fatura ödemelerine ve internet bankacılığına bağımlı olduğumuz bu dönemde, herhangi bir düzeyde bundan kaçınmak mümkün değildir. Kimi faaliyetler de sadece internet üzerinden gerçekleşmektedir. Bu da bireyin internetten kaçınmasını zorlaştıran bir faktör olarak karşımıza çıkmaktadır.
Öte taraftan dijital çağ kendi kültürünü oluşturmaya devam etmekte. Bugün dünya üzerinde internetin kullanıcılarına sağladığı imkanlar düşünüldüğünde, tahminlerimizin çok üzerinde bireyleri farklı yönlerde etkilediğini görmekteyiz. İnternet bağımlılığı, sosyal medya bağımlılığı, dijital teknoloji bağımlılığı gibi kavramları ortaya çıkarmıştır. İnternetin sağladığı faydaların yokluğunda, yoksunluk belirtileri görülmeye başlamaktadır. Bu yoksunluk belirtilerinden biri de Netlessfobidir.
Netlessfobi, kişinin internet ile sağlanan tüm bu çevrimiçi ortamlardan uzaklaşması sonucu, internet kullanımının bireyin kontrolünden çıkması ile gelişen davranış bozukluğudur. Netlessfobi hastalığı, kişinin internet bağlantısının olmadığı anlarda kendisini yalnız hissetmesi ve o anlarda yaşanan birçok olayı kaçırması, eksik kalması sonucu büyük sıkıntı içinde olması, fiziksel ve ruhsal tepkimelerde bulunması, ileri derecede heyecan hali, sinir ve stres durumunun ortaya çıkması olarak tanımlanmaktadır.
Bu durumu yaşayan kullanıcılarda aşağıdaki bazı belirtiler görülebilmektedir.
- Kısa süreliğine de olsa internetten uzak kalamamak.
- İnternet olmadığı zaman sürekli internet arayışı içerisinde olmak.
- İnternetsiz ortamlarda huzursuz olmak ve fiziksel tepkiler göstermek.
- Gece uyurken internete bağlı akıllı cihazları ulaşılabilir yakın bir mesafede tutmak.
- İnternete bağlı olmadığında hayatın durduğu düşüncesine kapılmak.
- Günlük hayatında gittiği mekanlarda internet bağlantısının olmasına dikkat etmek.
- Günde 8-10 saatten fazla çevrimiçi durumda olma.
- Günde 20’ye yakın sosyal medya bildiriminde bulunma gibi durumlardır.
İnternetten yoksun kalma korkusu kişinin duygu, düşünce ve davranışlarına yansımaktadır. Netlessfobinin bazı olumsuz etkileri şu şekilde sıralanabilir.
- İnternet ortamında ve sosyal medyada çok zaman harcanması sonucunda, zaman yönetimini zorlaştırması.
- Mesleki bir katkısı olmayan veya kişisel gelişimini desteklemeyen sitelerde gereksiz zaman geçirmek.
- İnternetin yokluğunda öfke, huzursuzluk ve stresin baş göstermesi. Depresif duygu durum belirtileri gibi durumlardır.
Netlessfobinin gelişmesini önleyecek bazı önlemler ise şunlardır.
- İnternet kullanımını kısıtlama veya zaruri ihtiyaçlarınız dışında kullanmama.
- Sosyal medya kullanımında birden çok uygulama yerine belirli uygulamaları takip etme. Bu platformları hobi amaçlı kullanım davranışına dönüştürme.
- Sosyal medya bildirimlerini en az indirmeye çalışma.
- Geçe uyurken cihazlarınızı ulaşamayacağımız bir yerde konumlandırma veya kapatma.
- Aileniz, sevdikleriniz ve arkadaşlarınız ile daha fazla vakit geçirme. Onlara daha fazla zaman ayırma.
- Sosyal medya platformlarında ve internette geçireceğiniz süre yerine farklı hobiler edinme. Örnek, kitap okuma, spor yapma, yüzme, geziye katılma, fotoğraf çekme gibi…
Öz olarak yaşantımıza artı değer katacak, bizleri geliştirecek, günümüz ihtiyaçları doğrultusunda sizi donatacak, kariyerinize etki edecek ve en önemlisi farkındalık yaratacak edinimleri elde etme çabasında olmayı hedeflemenizdir.
Yücel EKİNCİ
Yeni Medya Uzmanı
Sağlık Çalışanı
