Kanser taramalarında ezber bozacak bir yöntem geliştirilirken, sonuçlar bilim dünyasında hem umut hem de temkin yarattı.
Grail şirketinin geliştirdiği Galleri kan testi, tek bir kan örneğiyle 50 farklı kanser türünü saptamayı hedefliyor. Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Servisi (NHS) tarafından yürütülen denemelerde testin, pozitif sonuç alan hastaların yüzde 62’sinde gerçekten kanser bulunduğunu, kanser olmayan kişilerde ise yüzde 99,6 doğrulukla hastalığı dışladığını gösterdiği bildirildi.
Yanıltıcı Pozitif Sonuçlar Endişe Yaratıyor
ABD ve Kanada’da 50 yaş üstü 23.161 kişiyle yapılan “Pathfinder 2” denemesinde, pozitif çıkan 216 kişiden 83’ünde testin yanlış alarm verdiği ortaya çıktı.
Bu durum, hastalarda gereksiz stres, ek tetkikler ve müdahaleler gibi sonuçlara yol açabileceği için uzmanlar tarafından dikkatle değerlendiriliyor.
Testin kanseri yakalama oranı olan duyarlılık (hassasiyet) ise sadece %40,4 olarak kaydedildi. Bu oran, bir yıl içinde gelişen kanser vakalarının yaklaşık üçte ikisinin tespit edilemediği anlamına geliyor.
“Tek Başına Çözüm Değil” Uyarısı
İstatistik bilimci John Ferguson, erken verilerin umut verici olduğunu belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Heyecan dengeli tutulmalı. Test, mevcut haliyle tek başına bir çözüm olarak görülemez.”
Araştırmacılar, testin günlük klinik kullanıma geçtiğinde performansının daha da değişebileceğini, bu nedenle sonuçların temkinli yorumlanması gerektiğini vurguluyor.
Yüksek Fiyatı da Tartışma Konusu
ABD’de 950 dolar civarında fiyatla sunulan Galleri testinin maliyeti, yaygın tarama programları için önemli bir engel olarak değerlendiriliyor.
Bilim insanları, testin daha geniş popülasyonlarda denenmesi ve kanser kaynaklı ölümleri azaltıp azaltmadığının uzun vadeli çalışmalarla netleşmesi gerektiğini belirtiyor.