Stres Nedir, Nasıl Oluşur?
Stres aslında dünyadaki bütün insanların karşı karşıya olduğu bir faktördür. Stressiz yaşam ihtimaller dahilinde pek değildir, özellikle de kent ve şehirleşme hayatında. Stres, vücudun bir takım negatif durumlardan etkilenmesi, bunlara fiziksel ve psikolojik reaksiyon belirtmesidir. Şöyle açıklamak gerekirse; stresli bir direnç ve vücudumuza karşı direnç gösteren bir sistem olarak hayal edebiliriz. Bu sebeple bizleri olumsuz ve önemli zamanlarda etkileyebilir. Çünkü vücut her zaman korunmak ve güvende olmayı amaçlar, tehditten korunmak biz insanların içgüdüsünde bulunan bir duygudur. Etrafımızda bir tehdit olursa beynimiz hemen ona reaksiyon gösterir. Yani bir tehdit durumu fark ettiğinde beyin vücuttaki savunma mekanizmalarını uyarmalıyım diye sinyallerde bulunur. Bu durumda merkezi sinir sistemi ile endokrin sistemi ortak çalışırlar. Beyin endokrin sistemi uyarır, endokrin sistemde beyine yanıtlar gönderir. Stres hormonları bizim strese verdiğimiz yanıtlarla alakalıdır. Bunlar adrenalin, nöradrenalin şeklinde adlandırılmış hormonlardır. Bunların etkisiyle vücutta biyokimyasal değişikler oluşur. Kan şekeri, tansiyon yükselir, buna nazaran ateş çarpması ve çarpıntılarda belirtiler arasında gösterilebilir.
Stresin Neden Olduğu Bazı Hastalıklar
Stres maalesef hayatımız boyunca peşimizi bırakmayacak bir faktördür. Stres çoğu zaman bazı hastalıkların temel sebeplerinden biri olarak görünüyor. Aslında sizin önemsemediğiniz yoğun yaşam temposu, stresi doğuruyor. Stres ise bir çok hastalığın çıkış kaynağı olarak görünüyor. İşte o hastalıklardan bazıları:
- Baş Ağrıları: Stresli durumda baş ağrıları sıkça görülür, Migren ve gerilim tipi baş ağrılarının çoğunluk nedeni strestir.
- Mide Sorunları: Aşırı gerginlik sonucu; mide ülseri, reflü (mide içeriğinin ağıza gelmesi), hazımsızlık görülebilir.
- Bağırsak Sorunları: Kabızlık, ishal, irritabl kolon sendromu (spastik kolon), şişkinlik, gaz şikâyetleri oluşabilir.
- Cilt hastalıkları: Saçkıran, ürtiker (kurdeşen), egzama, tedaviyle düzelmeyen kaşıntı ve alerjilerin altında yoğun stres olabilmektedir.
- Göz seğirmeleri streste sık görülür.
- Vücut ağrıları: Geçmeyen boyun ağrıları, bel ağrıları, fibromiyalji, vücutta katılık hissi görülebilir.
- Kalp hastalıkları: Hipertansiyon, kalp krizi çoğunlukla aşırı stresli kişilerde görülebilmektedir.
- Ruhsal sorunlar: Depresyon, Kaygı bozuklukları, Panik bozukluk gibi hastalıklar, gergin kişilerde daha sık görülmektedir.
- Aşırı kilo alma, obezite ya da kilo kaybı gerginlik yaşayan kişilerde sıktır.
- Hamile kalamama: Herhangi bir fiziksel problem olmamasına rağmen, çiftin aşırı çocuk istemesi de stres yaratabilir ve bu nedenle hamilelik gerçekleşmeyebilir. Bununla birlikte adet düzensizlikleri ve adetten erken kesilme de stresli kişilerde sıktır.
- Cinsellikle ilgili sorunlar: Özellikle isteksizlik, soğukluk sıklıkla gerginlik kökenlidir.
- Vücutta uyuşukluklar, karıncalanmalar
- Unutkanlık, zihinsel karışıklık, konsantrasyon sorunları, dalgınlık sorunları
- Stres bazen kontrol altında olan tansiyon ve şeker hastalıklarının, tekrar bozulmasına neden olabilir”. Stresle baş edebilmek için mutlaka kendinize zaman ayırmalısınız, dinlenmenize dikkat etmelisiniz. Egzersiz yapmak ve hobi edinmek stresle mücadelede önemli yöntemlerdir.
- Beyin kanamaları, daha çok stresli kişilerde yoğun gözükmektedir.
