Çalışanların sağlığını ve güvenliğini korumak amacıyla gece çalışmasına yönelik çeşitli kısıtlamalar getirilmiştir. Gece çalışma süresi daha kısa tutulurken, belirli sektörler dışında uygulanması da yasaklanmıştır.
Türkiye Gazetesi’ndeki köşe yazısında gece ve gündüz vardiyasına göre çalışmayı değerlendiren SGK Başuzmanı İsa Karakaş, gece çalışmanın ayrıca özel durumlarının olduğunu vurguladı.
İş hukukuna göre turizm, özel güvenlik ve sağlık alanlarında gece mesaisi yapılabilirken, diğer sektörlerde yasal sınır 7,5 saati aşamaz. İşverenler, bu sürenin uzatılması için personelin yazılı onayını almak zorundadır. Ayrıca, vardiya değişiminde işçinin en az 11 saat dinlenmesi gerekmektedir. Gece çalışmasının ispatında ise iş yeri kayıtları ve giriş-çıkış belgeleri önemli delil niteliği taşımaktadır.
Ayrıca, gece çalışmanın bazı yasakları da bulunuyor. Belirlenen yasaklar ise şu şekilde:
- 18 yaşının doldurmamış kişiler çalışamaz.
- Hamile kadınlar ve yeni doğum yapanlar 1 seneyi takiben gece vardiyasında çalışamaz. Bu sürenin sonunda sağlık ve güvenlik açısından sakıncalı olduğunun sağlık raporu ile belirlendiği dönem boyunca gece çalıştırılmaz.
- Gündüz vardiyasında çalışan bir işçi isteği dışında gece vardiyasına kaydırılırsa işçi iş sözleşmesini feshedebilir.
- 45 saatlik haftalık çalışma sınırı aşılmamış olsa da günde 7,5 saati aşan çalışmalar için fazla çalışma ücreti ödenmesi gerekmektedir.
- Gece çalışmasını kurallarına aykırı davranan işverenlere ise işçi başına fiil sayısına göre 21 bin 213 lira para cezası kesilebilir.
Belirtilen cezaların yanı sıra gece 7,5 saatten fazla çalışması nedeniyle fazla çalışma ücreti ödenmeyen işçi başına 2025 yılı için 3.837,00 TL idari para cezası kesilmektedir. Bu cezalar sabit olmayıp her sene yeniden değerleme oranında artırılmaktadır.