Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), İzmir Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesinde görev yapan bir kardiyoloji asistanına verilen kınama cezasını hukuka aykırı bularak Sağlık Bakanlığı’na cezayı kaldırması yönünde tavsiyede bulundu. Karar, kongrelere katıldığı için disiplin tehdidi yaşayan sağlık çalışanları açısından büyük önem taşıyor.
Kongreye Katıldı, “İzinsiz” Sayılıp Ceza Aldı
Sendika aracılığıyla KDK’ye taşınan olayda genç kardiyoloji asistanı, 19–22 Eylül 2024’te düzenlenen uluslararası Kardiyovasküler Hastalıklar Kongresi’ne katıldığı için önce aylıktan kesme, ardından İl Disiplin Kurulu kararıyla kınama cezası aldı.
Hekim; nöbet değişimlerini ayarladığını, acil servise bilgi verdiğini ve birim yöneticilerinin sözlü onay verdiğini anlattı. Ancak resmî izin prosedürü tamamlanmadığı gerekçesiyle hakkında tutanak tutuldu. Üstelik tutanaktan kongredeyken haberdar oldu ve hemen ekip portal üzerinden izin talebi açmasına rağmen ceza uygulanmaya devam edildi.
Bakanlık: “İzin Alması Gerekiyordu”
Sağlık Bakanlığı savunmasında, kongreye katılımın ancak resmî izinle mümkün olduğunu, ilgili hekimin izin sürecini eksik yürüttüğünü belirtti. İl Disiplin Kurulu ise verilen aylıktan kesme cezasını ağır bularak bunu kınama cezasına çevirdi.
KDK: “Belirsizlik Var, Ceza Verilemez”
Başvuruyu titizlikle inceleyen Kamu Denetçiliği Kurumu çok kritik tespitlerde bulundu:
-
Hastanede bilimsel toplantılara katılımla ilgili yazılı ve açık bir prosedür bulunmuyor.
-
Daha önce nöbet ayarlamalarıyla kongrelere katılım sağlanabiliyordu; ancak yeni izin sistemine geçilirken personel yeterince bilgilendirilmedi.
-
Hekimin nöbet değişikliklerini yapması ve belgeleri sunması, kötü niyet olmadığını gösteriyor.
-
İdarenin kendi uygulama belirsizliğinden kaynaklanan süreç nedeniyle ceza vermesi tipiklik ilkesine aykırı.
-
Eylem ile ceza arasında hukuki bağ bulunmadığı için cezanın hukuki temeli yok.
“Kongre Bilimsel Faaliyettir, İzin Sayılmaması Yanlış”
KDK’nin en dikkat çeken değerlendirmesi ise şu oldu:
-
Tıbbi kongreler, sağlık çalışanları için kişisel izin değil, mesleğin bilimsel ve profesyonel gelişiminin doğal bir parçasıdır.
-
Kongrelere katılım, sağlık hizmetinin niteliğine doğrudan katkı sağladığı için idare tarafından desteklenmesi gereken bir faaliyet olmalıdır.
-
Kurumun bu konuda net bir usul belirlemesi gerekir, ancak mevcut durumda bu sağlanmamış.
KDK’den Bakanlığa Açık Tavsiye: “Cezayı Kaldırın”
Bu gerekçelerle KDK, verilen kınama cezasının hukuka aykırı olduğuna hükmetti ve Sağlık Bakanlığı’na cezanın kaldırılması yönünde resmî tavsiye gönderdi. Bakanlığın, tavsiyenin tebliğinden itibaren 30 gün içinde işlem yapması gerekiyor. Aksi halde hekim, yargı yoluna başvurabilecek.
Sağlık Çalışanları İçin Emsal Karar
Bu karar, kongre, kurs ve bilimsel faaliyetlere katıldıkları için idari baskı ya da ceza tehdidi yaşayan tüm sağlık çalışanları açısından dikkatle takip ediliyor.
Karar özellikle şu yönleriyle emsal niteliği taşıyor:
-
Kongreler mesleki faaliyet olarak değerlendirildi.
-
Kurumlara açık, yazılı ve standart bir prosedür hazırlama zorunluluğu hatırlatıldı.
-
Usul belirsizliği nedeniyle verilen disiplin cezalarının hukuksuz olduğu tescillendi.
KDK’nin bu kararı, sağlık çalışanlarının uzun süredir eleştirdiği “kongre izin karmaşası” sorununu yeniden gündeme taşıyarak önemli bir hukuki dayanak oluşturdu.