Almanya’daki yabancı doktor sayısı giderek artıyor. Peki yabancı doktorları ne gibi zorluklar ya da fırsatlar bekliyor? İşte yanıtı…
Almanya uzun yıllardır sağlık çalışanı sıkıntısı yaşadı. Göç etmek isteyen doktorların yoğunlukla tercih ettiği bir ülke olan Almanya, yıllar içerisinde yabancı doktor sayısında önemli bir artış kaydetti. Alman Tabipler Birliği’nden elde edilen veriler ışığında, Almanya vatandaşlığı olmayan yaklaşık 60 bin doktor ülkenin sağlık alanındaki iş gücünün yaklaşık yüzde 12’sini oluşturuyor.
Almanya’daki yabancı doktorların büyük bir kısmını diğer Avrupa ülkelerinden ya da Ortadoğu ülkelerinden gelen doktorlar oluşturmaktadır. Suriye’den gelen 6 bin 120 doktorun çalıştığı Almanya’da, Suriyeliler yabancı doktorlar arasında en büyük grup oldu. Bunu 4 bin 668 ile Rumenler, 2 bin 993 ile Avusturyalılar, 2 bin 943 ile Yunanlar, 2 bin 941 ile Ruslar ve 2 bin 628 ile Türkler takip ediyor.
Almanya’ya taşınan doktorlar bir hastanede çalışmaya başlamadan önce genel ve mesleki Almanca dil becerilerinde yeterlilik gösterebildiklerini kanıtlayan iki sınavı da içeren bir onay sürecinden geçmek zorunda.
Pek çok kişi, yabancı doktorların Almanya’da çalışması için gerekli sürecin zorlu olduğu, Almanya’da çalışmak isteyen doktorlar için daha fazla desteğe ihtiyaç duyulduğu görüşünde. Bu desteğin sağlanmadığı bir durumda Almanya’nın sağlık hizmetlerinin zarar görme ihtimalinin olduğu düşünülmekte.
DW’ye konuşan Rhineland-Pfalz Eyalet Tabipler Birliği Genel Müdürü Jürgen Hoffart, “Bu doktorları ucuz iş gücü olarak görmemeliyiz, ancak onları mümkün olduğunca hızlı ve etkili bir şekilde sisteme entegre etmeliyiz” ifadesini kullandı.
Peki Almanya’da neden yabancı doktor sıkıntısı var?
Uluslararası sağlık kuruluşları sağlık personeli sıkıntısının tüm dünyada arttığını ve yakında profesyonel tıp hizmetine erişimin birçok ülkede lüks haline gelebileceği konusunda uyarıyor. Bu durum özellikle Dünya Sağlık Örgütü’nün tavsiye ettiği bin kişi başına bir doktor oranının yakalanamadığı fakir ülkelerde ciddi bir tehdit oluşturuyor.
Almanya hükümetinin verilerine göre, bin kişi başına 4,53 hekimin bulunduğu ve Avrupa’daki 1,82 milyon doktorun yüzde 30’unun çalıştığı Almanya’da şu anda yeterli sayıda doktor bulunuyor, fakat bu sayı hızla azalıyor. Yaşlanan ve bu nedenle tıbbi müdahaleye daha fazla ihtiyaç duyacak nüfusuyla Almanya’nın, tıpkı diğer Avrupa Birliği ülkeleri gibi yakın zamanda sağlık personeli sıkıntısıyla karşı karşıya kalacağı öngörülüyor. Emekli olan doktorların yerine yeterli sayıda yeni doktor yetişmediği için özellikle kamu sektöründeki sağlık çalışanlarının üzerinde ek bir yük oluşturuyor.
2023 yılı itibarıyla Almanya’da çalışan doktorların yüzde 41’i, uzmanların ise yüzde 28’i 60 yaşın üzerindeydi. Önümüzdeki üç yıl içinde, büyük oranda emeklilik nedeniyle tahminen 5 bin ila 8 bin doktor muayenehanesinin kapanması bekleniyor. Emekli olan doktorların yerine yeterli sayıda mezun bulunmadığından, sağlık sisteminin şu andaki standartta işlemeye devam etmesi için kısa vadeli tek çözümün yurt dışından doktor alımı düşüncesi öne çıkan seçenekler arasında yer alıyor.
Yabancı doktorlar Almanya’da hangi koşullarda çalışmakta?
Almanya’da 18 yılı aşkın süredir çalışan Dr. Fabri Beqa, “Almanya’da, burada doğmamış olanlar da dahil olmak üzere tüm tıp uzmanlarına güveniliyor ve değer veriliyor” diye konuştu. DW’ye konuşan Beqa, kendi deneyimlerine göre yabancı doktorların başka bir ülkenin sağlık sisteminde çalışmanın zorluklarını öğrenmeye ve bunlarla baş etmeye istekli insanlar olduğunu ifade ediyor.
Dr. Fabri Beqa, “Almanya’nın sağlık altyapısı, kendi ülkem olan Kosova da dahil olmak üzere diğer birçok ülkeden önemli ölçüde daha iyi finanse ediliyor” diyerek bunun bir tıp uzmanı için daha gelişmiş aletlerle çalışmak ve mesleki olarak kendini geliştirebilmek anlamına geldiğini aktarıyor.
“Yabancı doktorların genellikle acil servislerde veya iş yükünün nispeten daha yüksek olduğu hastane merkezli görevlerde” çalışmak zorunda kaldıklarını dile getiren Beqa buna rağmen Almanya’da iş-hayat dengesinin iyi olmasından ötürü buna değdiğini şu cümleyle anlatıyor; “Yeterince kazanıyorsunuz ve hayattan keyif almak için yeterli zaman var.”
Beqa, Almanya’da yapısal anlamda bir desteğin olmaması nedeniyle yabancı bir doktorun kariyer gelişiminde Alman bir doktorla kıyasla daha fazla çaba göstermesi gerektiğinin altını çizerek bunu bir örnekle şöyle anlatıyor; “Yabancı hekimlerin kendi kliniklerini veya muayenehanelerini açmaları, Alman yasalarındaki uygulamadan dolayı Almanya’daki meslektaşlara göre çok daha uzun sürüyor.”
“Almanya yalnızca temel tıp eğitimini tanıyor, dolayısıyla bir uzman Almanya’da çalışmak istiyorsa yeniden uzmanlık eğitiminden geçmesi gerekiyor” ifadesini kullanan Beqa, bunun yıllar süren yeni bir eğitim gerektirdiğini belirtiyor.
Yabancı doktorların yaşadığı dil sorunları
Yabancı doktorların yaşadığı dil sorunlarına değinen Rhineland-Pfalz Eyalet Tabipler Birliği Genel Müdürü Hoffart, bazı hastalardan yabancı doktorları anlayamadıklarına dair şikayetler geldiğini belirtiyor.
“Hastalardan ‘Doktorların düzgün Almanca konuştuğu bir hastane önerebilir misiniz?’ sorusunu soran başvurular alıyorum” diyen Hoffman yabancı doktorların dil becerisine yönelik eleştirilerin haklı olabileceğini aktarıyor. Öte yandan, yabancı doktorların girdiği dil testlerinin standart Almanca’ya odaklandığını ifade eden Hoffman bunun yerel lehçeleri ve aksanları anlamalarına yardımcı olmadığını ifade ediyor.
Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi tarafından 2016 yılında yapılan bir araştırma, birçok göçmen doktorun Almanca dil sorunlarının dışında Almanya’daki kültür ve sağlık sistemi hakkında bilgi eksikliğiyle mücadele ettiğini ortaya koydu. Basel Üniversitesi’nin 2022’de yayınladığı ve Almanya’daki iki büyük üniversite hastanesini kapsayan bir başka çalışma ise hemşireler ve doktorlar da dahil olmak üzere birçok göçmen sağlık çalışanının dil, milliyet, ırk ve etnik kökene bağlı ayrımcılığa maruz kaldığını gösterdi.
Dr. Beqa ise doktorların uyum sorunu yaşamadığını ve Almanca öğrenmekte zorlanmadığını gözlemlediğini söylüyor. “Benim deneyimlerine göre doktorların çoğu dili çabuk öğreniyor” diyen Beqa, “Ayrıca, siz Almancayı çok iyi konuşsanız bile, konuşamayan hastalar her zaman oluyor ve dolasıyla dil sadece doktorlar için bir engel değil” sözleriyle gözlemlerini aktarıyor.
Hoffart, Almanya’daki deneyimli doktorların yurtdışından gelen yeni gelen meslektaşlarıyla daha fazla ilgilenmeleri ve onlara Alman sisteminin özellikleri hakkında ayrıntılı bilgi vermelerinin iletişim sorunlarını çözebileceğini söylüyor. Hoffman yabancı doktorlara da ek olarak dil ve iletişim kursları alma tavsiyesinde bulunuyor. (Kaynak: DW)